نماد لبنان در خطر نابودی
درختان سرو لبنان که نماد این کشور محسوب میشوند با گرم شدن هوا و تحت تأثیر تغییرات آبوهوایی، در حال نابودی هستند.
درخت سرو برای لبنانیها دارای اهمیت ویژهای است بهطوری که در مرکز پرچم ملی این کشور نیز به عنوان نماد به تصویر کشیده شده است. درختان نمادین لبنان اکنون در پسزمینه حملات اسرائیل به غزه نیز قرار دارند به طوریکه دولت لبنان میگوید استفاده اسرائیل از فسفر سفید و سایر سلاحهای آتشزا باعث سوختن دهها هزار درخت زیتون و سایر محصولات در منطقه مرزی شده است و کشاورزان نگران هستند که گلولهها خاک آنها را آلوده کرده باشد و به همین علت درختان سرو در خطر از بین رفتن قرار دارند. با این حال، بقای طولانیمدت جنگلهای سرو به دلیل دیگری مورد تردید است. افزایش دما به دلیل تغییرات آبوهوایی تهدیدی برای از بین بردن تنوع زیستی و آسیب دیدن یکی از نمادینترین میراث این کشور است.
تهدید جنگلهای سرو لبنان به دلیل تغییرات آبوهوایی
کارشناسان محیط زیست معتقدند که اثرات تغییرات آب و هوایی که با سو مدیریت دولت تشدید شده است، تهدیدی برای اکوسیستم جنگل سرو این کشور موسوم به «سروهای خدا» است. لبنان سالهاست گرمای تغییرات اقلیمی را تحمل میکند و کشاورزان از کمبود باران شکایت میکنند و آتشسوزیهای جنگلی، مشابه آنچه که جنگلهای همسایه سوریه و یونان را سوزانده است، جنگلهای سرو شمال لبنان را ویران میکند. دمای هوا در شهر بشری بالای ۳۰ درجه سانتیگراد است که در میان شهرهای ساحلی لبنان غیرمعمول نیست اما برای یک شهر کوهستانی شمالی غیرمعمول است و آتش سوزی در حال تبدیل شدن به یک خطر بالقوه است.
هوای گرم، کلنیهای بزرگتری از شتهها را به وجود میآورد که از پوست درختان سرو تغذیه میکنند و ترشحاتی از خود بهجای میگذارند که میتواند باعث ایجاد کپک روی تنه درختان شود. زنبورها معمولاً این ترشحات را از بین میبرند، اما فعالیت آنها نیز بخاطر گرما کمتر شده است. شتهها و سایر آفات که تهدیدکننده رشد سرو هستند نیز به دلیل گرمتر شدن هوا به ارتفاعات بالاتری میرسند. اگر دما به همین شکل تغییر کند، ممکن است در ارتفاعات پایینتر سروها نتوانند زنده بمانند. فعالان محیط زیست از دولت لبنان خواستند برای انجام یک مطالعه گسترده در مورد تغییرات دما و تأثیر آن بر تنوع زیستی با دانشگاهها همکاری کنند.
کلیسای مارونی لبنان وظیفه سرپرستی جنگل را بر عهده میگیرد
لبنان سالهاست که با بحران اقتصادی فلجکننده مواجه است. خزانه دولت دچار مشکل شده است و بسیاری از کارشناسان برجسته این کشور به سرعت به دنبال فرصتهای کاری در خارج از کشور هستند. به گفته شهردار بشری دولت توانایی مالی برای محافظت از جنگل سروهای خدا را ندارد و لازم است مردم در طرحهای حفاظتی مشارکت کنند.
کلیسای مارونی قوانین سختگیرانهای برای محافظت از جنگل سروهای خدا دارد؛ کیوسکها، فروشگاههای توریستی و پارکینگ دورتر از جنگل تعبیه شده است و اجازه پیشرفت به داخل محوطه درختان وجود ندارد. همچنین ورود مواد قابل احتراق به جنگل سروهای خدا ممنوع است. سنسورهایی روی درختان سرو نصب شده است تا دما، باد و رطوبت را اندازهگیری کند و شرایطی را پیشبینی کند که منجر به آتشسوزی در جنگل میشود.
حذف اقدامات بومی مفید نیز اکنون به تنوع زیستی جنگل سرو آسیب رسانده است. مثلاً در گذشته، گلهدارانی که دامهای خود را در این منطقه چرا میدادند به جلوگیری از گسترش گونههای مهاجم کمک میکرد. چرای آنها همچنین خطرات آتش سوزی را کاهش میدهد. خانوادههای محلی نیز جمعآوری چوبهای خشک را برای سوزاندن در زمستان انجام میدادند که مانع از آتشسوزی میشد. حال اما بیشتر ساکنان بخاطر قوانین سختگیرانهای که دولت پس از ثبت در یونسکو وضع کرد این مکان را ترک کردند و اقدامات بومی محافظتی نیز دیگر انجام نمیشود.