هنرهای خیابانی به رنگ‌های مختلف و در اشکال متعدد اغلب روی دیوارها به چشم می‌خورد، با این حال می‌تواند روی مبلمان شهری و زیرساخت‌ها نیز پیاده شود. افراد خلاق و هنرمندان در بسیاری از شهرهای جهان برای اجرای هنرهای خیابانی نیازی به کسب مجوز از مدیران خود ندارند زیرا وجود آن‌ها می‌تواند مزایای بی‌شماری را برای شهرها نظیر قدرت بخشیدن به فضاهای عمومی و به تصویر کشیدن زندگی و فرهنگ مردم به دنبال داشته باشد که این امر به سهم خود می‌تواند در هویت بخشیدن جهانی به شهرهای میزبان نقش مهمی ایفا کند. البته در بعضی از شهرهای جهان نیز ترسیم هرگونه نقاشی روی دیوارهای شهر غیرقانونی محسوب می‌شود و پیگرد قانونی دارد، اما با اجرای مناسب و در هماهنگی با مدیریت شهری، به‌طور قطع مزایای بسیاری را به همراه دارد.

نقش هنرهای خیابانی در تغییر شهرها

وجود هنر در شهرها می‌تواند چشم‌انداز کلی آن‌ها را تغییر دهد و بعد زیبایی را که جای زیادی در مناطق مملو از آسمان‌خراش‌های بتنی ندارد، افزایش دهد. وجود هنرهای خیابانی در شهرها به کاهش کسالت و محیط‌های آلوده منجر می‌شود و حس سرزندگی را میان مردم از طریق ترغیب آن‌ها به پیاده‌روی برای تماشای زیبایی‌های شهر افزایش می‌دهد. نقاشی‌هایی که در گوشه و کنار شهرها به چشم می‌خورد مردم را به تأمل در مورد جهان اطراف خود وادار می‌کند و حس مالکیت شهری را میان آن‌ها افزایش می‌دهد که این امر به سهم خود می‌تواند مشارکت شهروندان را در زیباسازی هرچه بیشتر مناطق و حتی تصمیم‌گیری‌های شهری به دنبال داشته باشد. هنرهای خیابانی محیط یادگیری، کار، استراحت و زندگی را پرشور می‌کند و به دنبال آن، قابلیت تفکر بهتر برای یافتن فرصت‌های ارزشمندتر زندگی و اشتغال فراهم می‌آید.

بسیاری از محققان چهار مؤلفه زیباسازی، جذب گردشگری و رونق اقتصادی، افزایش آگاهی مردم از اجتماع و تشویق آن‌ها به مشارکت در بهبود وضعیت شهری را از مهم‌ترین مزایای هنرهای خیابانی برشمرده‌اند. از بعد زیبایی‌شناسی، هنر خیابانی می‌تواند به شهرها رنگ و شور ببخشد و کسالت ناشی از زیرساخت‌های بتنی و آسفالتی آن‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد که به دنبال آن، کیفیت زندگی شهروندان نیز بهبود پیدا می‌کند.

توسعه گردشگری و رونق اقتصادی ناشی از هنرهای خیابانی در نتیجه جذب جهانگردان به تماشای چشم‌اندازهای رنگارنگ شهر حاصل می‌شود که بر رشد اقتصاد تأثیر بسزایی دارد. امروزه بسیاری از گردشگران صرفاً به بهانه بازدید از هنرهای خیابانی به یک شهر سفر می‌کنند و به منبعی برای افزایش درآمد در صنعت مهمان‌نوازی آن تبدیل می‌شوند.

افزایش آگاهی مردم از اجتماع به واسطه هنرهای خیابانی از طریق جلب توجه آن‌ها به مسائل مهم و مکالماتی که محور زیبایی شهری تبادل می‌شود، حاصل خواهد شد و در نهایت این‌که مشارکت مردم در زیباسازی شهری می‌تواند سهیم‌سازی آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های شهری به دنبال داشته باشد. در ادامه به معرفی بهترین هنرهای خیابانی در شهرهای مختلف جهان می‌پردازیم که مزایای نام‌برده را برای آن‌ها به ارمغان آورده است.

نقاشی‌های دیوار برلین

نقاشی‌های دیوار برلین مجموعه‌ای از نقاشی‌ها و آثار هنری را در بر می‌گیرد که طی دوران جنگ سرد خلق شده است. در آن زمان، توسعه یک دیوار برلین را به دو قسمت غرب و شرق تقسیم کرد و دیوار به عنوان نماد جدایی میان مردم شهرت پیدا کرد. بسیاری از هنرمندان سراسر دنیا از این اثر هنری برای توسعه هنر خود و اعمال تغییرات سیاسی و اجتماعی در آثار خود بهره گرفتند و حتی برخی از آن‌ها به خلق زیباترین نقاشی‌ها روی دیوار برلین پرداختند.

پس از فروپاشی دیوار برلین بسیاری از آثار روی آن حفظ و به منبعی برای جذب گردشگران سراسر دنیا تبدیل شد. جالب است بدانید که در حال حاضر یکی از بخش‌های شرقی دیوار به طول بیش از یک کیلومتر به عنوان بزرگترین گالری هنری جهان شناخته شده و بیش از ۱۰۰ اثر هنری را در خود جا داده است.

هنر بر سیلو در استرالیا

گرافیتی بر سیلو، یک پروژه هنری عمومی بود که هدف آن تبدیل سیلوهای غلات که ویژگی مشترک حومه استرالیا است، به آثار هنری عمومی در مقیاس بزرگ است. این پروژه در سال ۲۰۱۵ توسط دولت استرالیا و با مشارکت یک شرکت پیشرو در ذخیره‌سازی و بازاریابی غلات استرالیا راه‌اندازی شد.

بر اساس این پروژه، انجمن هنر سیلوی استرالیا از هنرمندان داخلی و بین‌المللی دعوت کرد تا نقاشی‌های دیواری روی سیلوهای غلات واقع در جوامع روستایی سراسر کشور ایجاد کنند. نقاشی‌های دیواری طیفی وسیعی از موضوعات را از فرهنگ بومی و حیات وحش گرفته تا کشاورزی و زندگی روستایی شامل می‌شود.

پروژه هنر بر سیلو، این مکان‌ها را به نقاط دیدنی نمادین تبدیل کرده است و بازدیدکنندگان را از سراسر جهان به جوامع روستایی که اغلب نادیده گرفته می‌شوند، جذب کرده است. این طرح‌ها همچنین با ایجاد فرصت‌هایی برای گردشگری، ترویج هنر و فرهنگ منطقه به حمایت از اقتصادهای محلی کمک کرده است.

پروژه نقاشی تکی در شنژن

پروژه نقاشی تکی با هدف ایجاد یک گالری هنری بسیار گسترده در شنژن در چین آغاز شد که در آن نقاشی‌هایی از هنرمندان ملی و بین‌المللی به تصویر کشیده شد. اجرای این پروژه به سال ۲۰۱۵ بازمی‌گردد که در آن سال، برای اولین بار مرکز طراحی شنژن با هدف ترویج هنر عمومی و ارتقای هویت فرهنگی شهر مردم را به طراحی نقاشی‌های تکی (تک‌بخشی) روی هر دیوار دعوت کرد. امروزه نقاشی‌های روی دیوارهای شهر را آثاری از مشهورترین هنرمندان سراسر دنیا، با سبک‌ها و طراحی‌های متفاوت تشکیل می‌دهد که همین امر چشم‌انداز کلی شهر را تحت تأثیر قرار داده و شنژن را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری جهان تبدیل کرده است.

پروژه داستان غول‌پیکر در چیانگ مای

پروژه داستان غول‌پیکر در چیانگ مای در تایلند جنبشی همگانی با هدف ترویج سواد و خلاقیت هنری میان مردم شهر بود که ایجاد داستان‌هایی دیواری و بسیار بزرگ را روی دیوارهای فضاهای عمومی نظیر پارک‌ها و مراکز اجتماعی به دنبال داشت و به افزایش تعاملات میان کودکان منجر شد. این اقدام با هدف افزایش علاقه کودکان به خواندن و تشویق آن‌ها به عشق‌ورزیدن نسبت به ادبیات و داستان‌سرایی پیاده شد و پیامدهای شگفت‌انگیزی به دنبال داشت.

پروژه Le M.U.R. در پاریس

پروژه Le M.U.R. فضایی مملو از هنرهای عمومی در قلب پاریس، پایتخت فرانسه است که به ترویج هنر شهری معاصر اختصاص یافته و فرصت‌هایی ارزشمند را برای شکوفایی هنرمندان ایجاد کرده است. اسم این پروژه با تمرکز بر خلاقیت در قالب نقاشی‌های مجزا در کنار هم ایجاد شده و خود فضا دیواری بسیار بزرگ را برای نصب آثار هنری متعدد در زمینه شهری در بر گرفته است.

دیوارهای Wynwood در میامی

پروژه دیوارهای Wynwood میامی در فلوریدا با هدف افزایش سرزندگی در خیابان‌های شهر توسط یکی از معماران اجرا شد و نمایش نقاشی‌های مشهور هنرمندان پرآوازه بین‌المللی را به دنبال داشت. این پروژه میامی را به مقصدی برای جذب گردشگران دوستدار هنر از سراسر دنیا تبدیل کرده و در رونق اقتصادی شهر نیز نقش مهمی ایفا کرده است.