دفتر معماری سرگئی ماکنو (Sergey Makhno) برای تحمل غافل‌گیری‌های ناخوشایندی که ممکن است در دنیای آخرالزمانی پس از همه‌گیری در انتظار باشد، خانه‌ای بتنی شبیه یک پناهگاه را تجسم کرده است.

دفتر معماری سرگئی ماخنو مستقر در کی‌یِف گفته که بحران جهانی ویروس کرونا انگیزه‌ی طراحی خانه‌ی زیرزمینی پلان B است، قطعه‌ای از جنس معماری مفهومی. 

«ما متوجه شدیم جهان شگفتی‌های ناخوشایند زیادی برای ما دارد که حتی توسعه‌یافته‌ترین کشورها از نظر زیست‌محیطی، اجتماعی و فنی، ممکن است آماده آن‌ها نباشند.» 

با این حال، به جای ساخت یک پناهگاه معمولی بی‌پیرایه و ساده، استودیو مخفیگاه دنجی را تجسم کرد که افراد را علاقمند کند حتی زمانی که آخرالزمانی وجود ندارد در آن زندگی کند. 

در تصاویر رندرشده از این طرح، خانه در فضایی پاکسازی‌شده از درختان در جنگل اوکراین به تصویر کشیده شده است. یک محوطۀ بالگردنشین به ساکنان اجازه فرود می‌دهد. 

«ما به این پرسش علاقه‌مند شدیم که آیا می‌توان با کمک راه‌حل‌های وابسته به معماری، شرایط یک زندگی کامل برای مدت طولانی در زیر زمین را مهیا کرد؟» 

«جایی که ساکنان خانه زیرزمینی پلان B علاوه بر اینکه بتوانند از هر گونه فاجعه و ویروسی در امان بمانند، بتوانند ارزش‌ها و سرگرمی‌هایشان را هم حفظ کنند.» 

بخش بالای زمین خانه زیرزمینی شامل دو حجم متقاطع از بتن می‌شود، ماده‌ای که به طور خاص بخاطر قابل‌اعتماد بودن و همچنین جذابیت زیباشناسانه‌اش انتخاب شده است. 

یکی از حجم‌ها شبیه یک مخروط وارونه است که قسمت بالای آن سکوی فرود هلیکوپتر است. حجم دیگر مستطیل است که تا حدی بریده شده تا یک ورودی منحنی شکل بگیرد. 

یک راه‌پله مارپیچ به قسمت زیرزمین خانه منتهی می‌شود که استودیو آن را به شکل یک سری لایه‌های دایره‌ای تصور می‌کند. 

لایه اول که ۱۵ متر زیر زمین است، میزبان یک سری فضاهای زندگی است که به راحتی دو یا سه خانواده را در خود جای می‌دهند. 

این لایه شامل یک سالن بزرگ می‌شود که با یک جفت دیوار جداکننده منحنی بزرگ محکم شده است. 

یکی از دیوارها پر از قفسه‌های تمام‌قد برای شکل دادن به یک کتابخانه است، در حالی که دیوار دیگر یک مبل بزرگ بالشتک‌دار را در خود جای داده است. این قسمت را می‌توان به عنوان سینمای خانگی دو برابر کرد. 

در مرکز سالن، یک چاه نور استوانه‌ای وجود دارد که از پشت روشن است تا این طور به نظر برسد که انگار خورشید از بیرون به پایین می‌تابد. 

تابلویی ساختگی از فضای سبز هم به عنوان پس‌زمینه فضای غذاخوری عمومی خانه در نظر گرفته شده است. 

«ما علاقه داشتیم فضای زیرزمینی را طوری بسازیم که توهم بودن در بالای سطح را ایجاد کنیم، انگار می‌توانید از پنجره به بیرون نگاه کنید و آسمان آبی را ببینید.» 

«مردم امروزی بیش از حد به آزادی و عدم‌محدودیت عادت کرده‌اند.» 

«زندگی در پناهگاه، حتی یک پناهگاه بسیار راحت، زندگی درون چارچوب است. به همین دلیل ما سعی کردیم فضا را طوری طراحی کنیم که ساکنان حس «در چارچوب بودن» را کمتر احساس کنند. »

توهمات فضای بیرونی در اتاق خواب هم دیده می‌شود. یکی از اتاق‌خواب‌های اصلی به جای پنجره، یک صفحه‌نمایش دیجیتالی کف تا سقف دارد که می‌توان آن را برای نمایش صحنه‌های مختلف مانند کوه‌های برفی یا خیابان‌های کی‌یِف تنظیم کرد. 

مقابل یک اتاق خواب غارمانند دیگر مسیرهای پیچ در پیچی از پیچک مصنوعی وجود دارد. 

استودیو تصمیم گرفته این خانه زیرزمینی یک آشپزخانه حرفه‌ای کامل با کابینت‌های استیل و پیشخوان‌های آماده‌سازی داشته باشد. 

همچنین یک اتاق باغ مختص پرورش سبزیجات و میوه‌های تازه و همچنین یک اتاق پزشکی، یک اتاق کاشت‌شده برای پیاده‌روی حیوانات خانگی و یک محفظه ضدعفونی وجود دارد. 

خانه برای حفظ تناسب اندام ساکنان، به ورزشگاه هم مجهز است که شامل اتاق مدیتیشن بسیار مینیمال و استخری می‌شود که با چراغ‌های سبز روشن می‌شود تا ساکنان احساس کنند در غار یا اقیانوس هستند. 

کل این لایه از خانه زیرزمینی پلان B با یک «حلقه تخلیه» احاطه خواهد شد که تقریباً از هر اتاق قابل‌دسترسی است، تا امکان فرار از ملک در صورت نیاز وجود داشته باشد. 

در قسمت پایین‌تر زیرزمین منطقه‌ای خواهد بود که به سیستم‌های تصفیه آب و ژنراتورها اختصاص داده شده و زیر آن چاهی برای تأمین آب وجود دارد. 

«این پروژه بازتاب تفکر درباره ادامه زندگی انسان در شرایط سخت و تلاش برای یافتن پاسخ این پرسش بود که آیا معماری می‌تواند در عین حال که در اعماق است، تصوری از زندگی در سطح ایجاد کند.» 

این نخستین پروژه مفهومی استودیوی معماری سرگئی ماکنو نیست. سال ۲۰۱۷، این استودیو تصاویری از یک خانه تخیلی از جنس فولاد را رونمایی کرد. این خانه در پای کوه‌های کارپات اوکراین ساخته شد و مکان آرامی برای «عشایر معاصر» خسته از زندگی شهری است.