یکی از بزرگترین مشکلات پروژه‌های عمرانی به ویژه احداث مترو، صرف هزینه‌های زیاد و پیچیدگی‌های فنی و اجرایی است که در دنیای امروز برای غلبه بر آن از مهندسی ارزش بهره گرفته می‌شود، مهندسی ارزش روشی سیستماتیک، نظام یافته و مبتنی بر خلاقیت و کار گروهی برای بهبود عملکرد و افزایش کیفیت در پروژه‌هاست.

مترو شیراز یکی از بزرگ‌ترین و مجهزترین خطوط مترو در مراکز استان‌های کشور است و در حال حاضر شش خط دارد و سیستم حمل‌ونقل ریلی درون شهری شیراز را شامل می‌شود که از این خطوط هم‌اکنون چهار خط به صورت هم‌زمان در حال احداث است و دو خط به صورت فعال به شهروندان خدمت‌رسانی می‌کند، به همین خاطر و در راستای صرفه‌جویی اقتصادی، کاهش زمان‌بندی‌ها و استفاده بهینه از امکانات در اجرای خطوط مترو استفاده از مهندسی ارزش در دستور کار قرار گرفت و هجدهمین بازدید شبانه مدیریت شهری شیراز از روند اجرای نوبت شب پروژه‌های عمرانی بزرگ مقیاس به بازدید از کارخانه تولید قطعات بتنی (سگمنت) قطار شهری اختصاص پیدا کرد.

محمدحسن اسدی، شهردار کلانشهر شیراز در این بازدید اظهار کرد: تولید سگمنت خط یک مترو از میدان الله به سمت میدان احسان نیز که ۲۴.۵ کیلومتر طول دارد و در حال مسافرگیری است، توسط این کارخانه تولید شد.

وی افزود: تولید سگمنت خط ۲ قطار شهری نیز از این مکان است و برای خط ۳ مترو با توجه به اینکه سگمنت آن از کارخانه دیگر در شهر لپویی زرقان تأمین می‌شد، در منطقه شهرک گلستان طی یک سال گذشته سوله و مکانی برای خط ۳ ایجاد شد تا دیگر نیاز به تأمین سگمنت از کارخانه لپویی نباشیم.

شهردار شیراز تصریح کرد: روزانه برای تولید سگمنت در این کارخانه ۶۰ تن سیمان مصرف می‌شود که با تولید این قطعات بتنی یک خط اجرایی شود و واگن‌ها در مسیر قرار گیرند.

اسدی خاطرنشان کرد: این وعده را دادیم که در تابستان سال آینده قطار خط ۲ به ایستگاه سعدیه برسد که در این راستا به صورت شبانه‌روز تلاش و کار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در مراحل اجرای کار با موانع بسیاری مواجه هستیم، اضافه کرد: در اجرای پروژه با موانع بسیاری به ویژه در حوزه زیرساختی مواجه هستیم اما با اهتمام شهرداری و شورای اسلامی شهر شیراز اقدامات با تلاش و کوشش بسیار پیش می‌رود.

در سطح کشور، مترو شیراز در حوزه کیفیت، زمان و مهندسی ارزش زبانزد است

علی کلانتری مزرعه نو، سرپرست سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز نیز در بازدید از کارخانه تولید سگمنت بتنی خط ۲ قطار شهری شیراز اظهار کرد: این کارخانه دارای فضای ۴۵ هزار متر مربعی است و روزانه قابلیت تولید ۲۴ رینگ سگمنت در دو شیفت کاری دارد.

وی افزود: با توجه به حجم فعالیتی که در فاز دوم خط ۲ مترو شیراز وجود دارد و مأموریتی که از سوی شهرداری شیراز تعریف شده است در این کارخانه روزانه ۱۵ رینگ سگمنت تولید می‌شود که روزانه یک ظرفیت آرماتور و ۶۰ تن سیمان مصرف می‌شود.

سرپرست سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز با اشاره به فرآیند تولید تصریح کرد: در قسمت شمالی کارخانه یک کارگاه سبدبافی وجود دارد و بر اساس نقشه‌های موجود، فرآیند قالب بندی بتن‌ها، ویبره و پخت سگمنت انجام می‌شود.

کلانتری مزرعه نو اضافه کرد: در این مجموعه به صورت شبانه‌روزی تعداد ۱۴۰ نفر در دو شیفت کاری مشغول به فعالیت هستند.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در گذشته تأمین تراورس از یک کارخانه در کرمانشاه صورت می‌گرفت، از این رو با انجام عملیات باز طراحی، تولید تراورس در این مجموعه انجام می‌شود.

سرپرست سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز ادامه داد: دستگاه‌های تی‌بی‌ام که در حفاری وجود داشت قابلیت حفاری در زمین‌های سخت را نداشت که برای اولین بار در کشور باز طراحی دستگاه‌ها صورت گرفت و با توجه به اینکه انجام کار یک توسط شرکت خارجی با اعتبار ۸۰ میلیارد تومان مد نظر بود اما با باز طراحی مجدد و هزینه‌کرد هشت میلیارد تومانی این موضوع اصلاح شد.

کلانتری مزرعه‌نو اظهار کرد: تا به امروز بالغ بر ۷۰۰ میلیارد تومان مهندسی ارزش تجهیزات به ویژه در کاهش هزینه‌های پروژه در خط ۲ مترو انجام شد که این اقدام نشان می‌دهد علاوه بر اینکه سرعت و کیفیت مدنظر است، در حوزه مهندسی ارزش پیشرفت بسیاری داشته‌ایم، به گونه‌ای که در سطح کشور مترو شیراز در حوزه کیفیت، زمان و مهندسی ارزش زبانزد است.

وی تاکید کرد: پشتیبانی شهرداری شیراز از ۳ خط مترو فعال در این کلان‌شهر نشان دهنده آن است که مجموعه شهرداری عزم خود را جزم کرده است تا اتفاقات خوبی را برای شهر شیراز رقم بزند.

علیرضا اسکندری، عضو شورای اسلامی شهر شیراز نیز در این بازدید در سخنانی اظهار کرد: آن چه که از شورا و شهرداری باقی می‌ماند اقدامات ارزنده‌ای است که در حال حاضر شاهد آن هستیم و اتفاقات بی‌نظیری را برای شیراز رقم می‌زند.

وی افزود: خدمت صادقانه به شهروندان موضوعی است که از سوی پارلمان و مدیریت شهری به جد در دستور کار است و این خدمت بی‌منت است.

کاهش ۲۰ درصدی هزینه‌های شهرداری با تولید قطعات بتنی در شیراز

محمد رئیسی، مجری خط ۲ قطار شهری شیراز در ادامه این بازدید سخنانی تصریح کرد: این کارخانه سگمنت شش خط تولید با ۱۵ رینگ، روزانه ظرفیت تولید دارد و برای توسعه خط شمالی مترو بالغ بر هفت هزار رینگ سگمنت لازم است و این ظرفیت در حال حاضر برقرار است.

رئیسی خاطرنشان کرد: این ظرفیت برای سایر قطعات بتنی همچون تراورس امکان پذیر است و علاوه بر تولید سگمنت، سایر تولیدات را خواهیم داشت.

وی ادامه داد: در تکمیل فاز یک خط ۲ مترو شیراز بالغ بر شش هزار عدد تراورس در این کارخانه تولید شد که در سال ۹۳ از یک کارخانه در کرمانشاه با بعد مسافتی هزار کیلومتر به این کارخانه حمل شد.

مجری خط ۲ قطار شهری شیراز اضافه کرد: این کارخانه تولید سگمنت در شیراز از بعد زمانی و مکانی بالغ بر ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش هزینه برای شهرداری داشته است.

 تاریخچه مترو شیراز مثل مترو تهران، به قبل از انقلاب باز نمی‌گردد و یکی از جدیدترین خطوط مترو در ایران است، مترو شیراز در حال حاضر شش خط دارد و سیستم حمل‌ونقل ریلی درون شهری شیراز را شامل می‌شود، خط یک مترو شیراز به طول ۲۵ کیلومتر از میدان احسان آغاز و تا میدان‌الله امتداد یافته و مسیر شرق به غرب شیراز را به هم وصل می‌کند و این خط از مهم‌ترین و پرترددترین خطوط مترو این شهر است، یکی از طولانی‌ترین خطوط مترو در ایران است.

در آینده نزدیک، با اتصال خط ۳ به این خط، خط یک متروی شیراز تا شهر صدرا و دوکوهک و گویم امتداد پیدا می‌کند و خط یک مترو شیراز به زودی بیش از ۵۵ کیلومتر طول خواهد داشت و طولانی‌ترین خط مترو در ایران خواهد بود.