شاهکارهای ناتمام معماری معاصر در جهان

در سراسر جهان، نمونه‌های فراوانی از پروژه‌های معماری معاصر وجود دارد که با وجود برنامه‌های بلندپروازانه، هرگز به پایان نرسیده‌اند یا پس از ساخت، به دلایل مختلف به شکست تبدیل شده‌اند. بعضی از این پروژه‌ها به حالت اولیه بازگشته‌اند، بعضی دیگر نیمه‌کاره مانده‌اند و تعدادی نیز به دلیل مشکلات فراوان، تخریب شده‌اند.

این نمونه‌ها بخشی از مهم‌ترین پروژه‌های معماری معاصر هستند که به دلایل مختلف همچون بحران مالی، مشکلات اجرایی، مجوزهای قانونی و نواقص طراحی به شکست انجامیده و بعضی از آن‌ها تبدیل به نمادهای عبرت شده‌اند، با این حال بعضی دیگر همچنان در انتظار فرارسیدن آینده‌ای روشن‌تر هستند. در ادامه به بررسی هفت نمونه بارز شکست‌های معماری، از اسپانیا تا لندن و آمریکا می‌پردازیم که دلایل متنوع اقتصادی، قانونی و طراحی داشتند.

مرکز خلق هنر آلکورکون (CREAA) / مادرید، اسپانیا

مادرید در سال ۲۰۰۴ تصمیم گرفت بنایی فرهنگی و هنری در اندازه و اهمیت موزه گوگنهایم بیلبائو ایجاد کند؛ شهر آلکورکون که در منطقه بزرگ مادرید قرار دارد برای میزبانی از مرکز خلق هنر آلکورکون انتخاب شد. پروژه‌ای بلندپروازانه با بیش از ۷۰۰ هزار فوت مربع مساحت که شامل ۹ مرکز فرهنگی و استودیوهای مستقل بود، اما با بحران مالی سال ۲۰۰۸ و کمبود بودجه، پروژه پس از رسیدن به ۷۰ درصد پیشرفت متوقف و رها شد. طی سال‌ها، پیشنهادهای متعددی از جمله واگذاری به ریچارد گیر برای ایجاد مرکز بودایی یا تحویل به کمیته المپیک اسپانیا مطرح شد اما هیچ تصمیم نهایی برای آینده این مجموعه گرفته نشده است.

پارک ریلخایشون (پارک آرامش) / تورویجا، اسپانیا

توئی اییتو، معمار ژاپنی مشهور، طراحی این پارک را بر عهده داشت که در سال ۲۰۰۰ در نزدیکی سواحل مدیترانه جنوبی اسپانیا آغاز شد، طرح شامل سه ساختمان دور یک سازه چوبی بزرگ کنار پارک طبیعی لاگوناهای تورویجا و لاماتا بود. با این حال مقامات ساحلی در دسامبر ۲۰۰۴ مجوز ساخت را لغو کردند و پروژه متوقف شد.

الگارووبیکو، آلماجرا / اسپانیا

پروژه وسیع هتلی در پارک طبیعی «کابو د گاتا» که توسط شرکت توسعه‌دهنده آزاتا دل سول ساخته می‌شد، در پی کشف این موضوع که مجوز ساخت آن مربوط به دهه ۱۹۸۰ بوده و دیگر معتبر نیست، متوقف شد. فشارهای محلی موفق شد این سازه عظیم بتنی در منطقه حفاظت‌شده را از ادامه ساخت باز دارد و اکنون الگارووبیکو نمادی از شکست یا پیروزی معماری معاصر اسپانیا شناخته می‌شود.

شهر فرهنگ، سانتیاگو د کامپوستلا / اسپانیا

دولت منطقه گالیسیا در سال ۱۹۹۹ مسابقه طراحی برای پروژه شهر فرهنگ را برگزار کرد که قرار بود در قله کوه گایاس با ساختمان‌هایی شامل موزه، کتابخانه و مرکز تجاری احداث شود. برنده این مسابقه پیتر آیزنمن بود، اما ساخت پروژه پس از سال ۲۰۱۳ و اتمام بودجه متوقف شد و تنها دو ساختمان آن به بهره‌برداری رسید؛ پروژه همچنان نیمه‌تمام باقی مانده است.

فیلارمونیک پاریس

ساخت سالن کنسرت جدید در پارک ویلته پاریس در سال ۲۰۰۶ آغاز شد، اما این پروژه با افزایش هزینه‌ها به بیش از ۲۰۰ میلیون یورو (بیش از دو برابر بودجه اولیه) به پایان نرسید و حتی توسعه‌دهنده پروژه نیز پس از پایان آن از نتیجه ناراضی بود و آن را ناقص و تخریب‌شده توصیف کرد. با این حال سالن هنوز میزبان رویدادهای موسیقی است و به‌واسطه طراحی نوآورانه‌اش که که امکان قدم زدن بازدیدکنندگان روی سقف و تماشای مناظر پاریس را می‌دهد، طرحی شناخته‌شده محسوب می‌شود.

ساختمان ۲۰ فنکراچ استریت / لندن

برج ۵۲۵ فوتی ۲۰ فنکراچ استریت با لقب «واکی‌تاکی» به‌دلیل شکل ویژه ساختمان با بیش از ۶۶۰ هزار فوت مربع فضای اداری در مرکز مالی لندن قرار دارد. طراحی این برج به عهده معمار اوروگوئه‌ای، رافائل وینیولی بود و در سال ۲۰۱۴ افتتاح شد. یکی از مشکلات بزرگ این ساختمان، تمرکز شدت نور خورشید توسط طراحی محدب آن بر خیابان‌های اطراف بود که موجب افزایش دما به بیش از ۲۰۰ درجه فارنهایت می‌شد و حتی با ذوب شدن بدنه یک خودرو همراه بود. این پدیده به «اشعه‌های مرگ» معروف و در همان سال، پرده آفتاب‌گیر دائمی در طبقات بالایی نصب شد تا مشکل برطرف شود.

پروژه مسکن پروئیت-آیگ / سنت لوئیس

این پروژه مسکن عمومی در دهه ۱۹۵۰ توسط مینورو یاماساکی، معمار برج‌های دوقلوی نیویورک، طراحی شد و شامل ۳۳ ساختمان ۱۱ طبقه بود که بر اساس اصول مدرنیسم و تأثیرپذیری از لوکوربوزیه شکل گرفته بود، اما با گذشت زمان و به‌دلیل نبود نگهداری منظم، پروژه به‌سرعت دچار زوال و در نهایت در سال ۱۹۷۶ تخریب شد.

ال سنتولو / اویدو، اسپانیا

در مرکز شهر اویدو در شمال اسپانیا، ال سنتولو یا خرچنگ عنکبوتی قرار دارد، نامی که مردم محلی به این مرکز همایش طراحی شده توسط سانتیاگو کالاتراوا داده‌اند. پوسته ۲۳۰۰ تنی این ساختمان باز و بسته می‌شود، با این حال مهندسان آن گفته‌اند که نمی‌توانند ایمنی بازدیدکنندگان را هنگام حرکت سازه تضمین کنند. مسائل دیگری نیز به چالش‌ها و هزینه‌های نگهداری این مجموعه افزود و منجر به تعطیلی کامل آن در سال ۲۰۱۹ شد.