زیباترین ایستگاه مترو ایران و یکی از بهترین های معماری در جهان

ایستگاه وکیل‌ الرعایا یازدهمین ایستگاه خط ۱ متروی شیراز است. این ایستگاه در نزدیکی بازار وکیل، مسجد وکیل و حمام وکیل واقع شده است و با عمق ۱۹/۳۲ متر و از نوع عمیق (۳ طبقه) سکو جزیره‌ای با یک طبقه تجاری است. این ایستگاه به عنوان آخرین ایستگاه خط یک مترو در تاریخ ۶ شهریور ۱۳۹۹ مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

زیباترین ایستگاه مترو ایران و یکی از بهترین های معماری در جهان

اطلاعات پروژه

نام پروژه: ایستگاه مترو وکیل الرعایا
عملکرد: عمومی
طراحی و معماری: مهندسين مشاور موننکو ايران /مهندسین مشاورگسترش فرایند لایه ها
طراحی داخلی/معمار اصلی: مهرداد ایروانیان
همکاران طراحی: تورج شش بلوکی علمداری، محمدحسین بهمن پور، نوید عطروش، زهراشوکت، بهار فقیهی، صبا نصیری، درسا سرافراز، اسماعیل شبانی، رضا فریورنژاد
ناظر: سلیم زارع
کارفرما: سازمان حمل ونقل ریلی شیراز
مجری: شهرداری شیراز _سازمان حمل و نقل ریلی
نورپردازیی: شرکت نورانه
تاسیسات: مهندسين مشاور موننکو ايران / نوع تاسیسات خاص ایستگاههای مترو.تهویه ایرواشر، برق lps سیگنالینگ و مخابرات
سازه: مهندسين مشاور موننکو ايران/ ریب و شمع زیر زمینی
آدرس پروژه: شیراز خیابان زند
مساحت زمین: 2500 مترمربع
زیربنا: 15000 مترمربع
 تاریخ شروع / تاریخ پایان ساخت: 98-97

ایستگاه مترو وکیل الرعایا یا ایستگاه وکیل با مساحت ١٥ هزار مترمربع واقع در خیابان کم‌عرض زند شیراز و در مجاورت بازار، حمام و مسجد وکیل شیراز قرار گرفته است. این ایستگاه برگرفته از معماری ایرانی در دوران زندیان است و جز زیباترین ایستگاه‌های مترو در ایران است.

طراحی داخلی ایستگاه مترو وکیل الرعایا به درخواست سازمان حمل‌و‌نقل ریلی شهرداری شیراز در سال 98-97 در 5 سطح (3 سطح زیرزمینی و 2 سطح بالاتر از تراز خیابان) شامل پلتفرم در تراز منفی3، (تیکت هال، دسترسی، گالری‌ها و اداری) تراز منفی 2، (گالری‌ها، دسترسی و اداری) تراز منفی 1، همکف (دسترسی عمودی و تجاری) و طبقه‌ی اول ساباط (کافه پرسوناژ) و اداری است.

مهم‌ترین مشکل در فرایند طراحی پروژه‌های دولتی و مترو موضوع زمان، محدودیت‌های اقتصادی و عملکردی، استانداردها و پروتکل‌های مختلف ایمنی‌، نور ، آتش، تهویه و…. است. مسائل و مشکلات فراوان به لحاظ ساختاری در جهت اجرای پروژه در پیش‌روی مدیریت قطار شهری قرار داشت که بخشی از شکل‌گیری آن به لحاظ سازه مدیون این موضوع است یعنی استفاده از دهانه‌های قوسی شکل بدون ستون که تفاوت محسوس معماری در مراحل بعد را موجب شد.

در مرحله‌ معماری داخلی و شکل ساختمان از بیرون، مسائل و محدودیت‌های فراوانی وجود داشت که بایستی حل می‌شد من‌جمله مجاورت بنا در بافت تاریخی که از موضوعات و سرفصل‌های مهم طراحی قلمداد می‌شد.

فرآیند طراحی با رویکردی مناسب و هماهنگ از رد‌پاهایی مرتبط با گذشته، (مفهوم پارینه و عنصر معلق و سیال آجری در سقف تراز پلتفرم) به عنوان یک میانجی، استعاره یا واسط انتزاعی، ادغام کردن و تعمیم دادن آن در وجوه مختلف (کف، بدنه، سقف و…)، توجه به خواص مواد و مصالح و هماهنگی آنها و خواص نور و اشیاء، مبنای شکل‌گیری کلیت یکپارچه و یک مرکز قدرتمند جهت برانگیختن احساس تاریخی و لایه‌های ذهنی در مکان گردید.

فضای مترو همانند ورزشگاه‌ها می‌تواند به عنوان یک مکان رویدادپذیر به واسطه‌ی حضور مردم در صورت توجه به کیفیت‌های محیطی جهت برنامه‌‌های عمومی، فرهنگی، هنری و فعالیت‌های خلاقانه سازگار شود.

در واقع طرح مترو  وکیل الرعایا جستجوی نه یک فرم، بلکه ایجاد یک خصلت و حال‌و‌هوا مبتنی بر ویژگی‌های کالبدی و ذهنی در کانتکست و محیط اثر بوده است.