روز جهانی خلاقیت و نوآوری
روز جهانی خلاقیت و نوآوری هر سال در تاریخ ۲۱ آوریل برگزار میشود تا اهمیت این مفهوم را در تمام جنبههای زندگی برجسته کند.

روز جهانی خلاقیت و نوآوری در سال ۲۰۱۸ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامهای به رسمیت شناخته شد و ۲۱ آوریل به این روز اختصاص یافت. خلاقیت و نوآوری نقش حیاتی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل دارند. اگرچه این دو واژه اغلب به جای یکدیگر به کار میروند، اما مفاهیمی متمایز هستند که به صورت مکمل برای رسیدن به نتایج مطلوب عمل میکنند.
تاریخچه روز جهانی خلاقیت و نوآوری به سال ۲۰۰۲ بازمیگردد، زمانی که شهروندان و سازمانها در بیش از ۵۰ کشور این روز را گرامی میداشتند. سازمان ملل متحد این روز را بهطور رسمی برای ترویج اهمیت خلاقیت و نوآوری در تمام ابعاد توسعه انسانی، چه در سطح فردی و چه گروهی، به رسمیت شناخت. طبق وبسایت سازمان ملل، ممکن است هیچ تعریف جهانی واحدی برای خلاقیت وجود نداشته باشد و این مفهوم میتواند از بیان هنری تا حل مسئله در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و توسعه پایدار تفسیر شود. این روز همچنین بر اهمیت بهکارگیری خلاقیت و نوآوری در حل مسائل مرتبط با توسعه اقتصادی، اجتماعی و پایدار تأکید دارد.
بر اساس دانشنامه بریتانیکا، خلاقیت به معنای توانایی ایجاد یا به وجود آوردن چیزی نو است، چه راهحل جدیدی برای یک مشکل باشد، چه روش یا دستگاهی نو یا یک اثر هنری جدید. از سوی دیگر، دیکشنری مریام وبستر نوآوری را به معنای «ایده، روش یا دستگاه جدید» تعریف میکند. در حالی که خلاقیت و نوآوری دو مفهوم مرتبط هستند، اما دو روی یک سکهاند؛ خلاقیت ماهیتی ذهنی دارد و شامل فرآیند تفکر و ایدهپردازی است، در حالی که نوآوری عملی است و به اجرای ایدهها برای تولید چیزی مفید میپردازد. نوآوری از خلاقیت نشأت میگیرد و خلاقیت بدون نوآوری بیثمر خواهد بود. در طول تاریخ، نمونههای برجستهای از خلاقیت و نوآوری وجود داشته است. از ساخت اهرام مصر حدود ۲۵۵۰ تا ۲۴۹۰ قبل از میلاد گرفته تا اختراع لوکوموتیو در سال ۱۸۴۰ توسط ریچارد تراویثیک در بریتانیا که نخستین لوکوموتیو ریلی تمامعیار بود.
بعضی از نوآوریهای مهمی که جهان را دگرگون کردهاند عبارتند از:
- دستگاه چاپ گوتنبرگ که حدود سال ۱۴۴۰ میلادی توسط یوهانس گوتنبرگ توسعه یافت و باعث شد کتابها برای طبقات پایینتر جامعه نیز قابل دسترستر شوند و عصر روشنگری را رقم زد.
- پول کاغذی که جایگزین سکهها و فلزات گرانبها شد و نخستین بار در چین قرن نهم میلادی استفاده شد و بعدها در اروپا در اواخر قرن هفدهم رواج یافت.
- دستگاه تلگراف که ارتباطات راه دور را با استفاده از کد مورس و ارسال پیامها از طریق سیمهای الکتریکی بهشدت تسریع کرد.
- موتور بخار که در قرن هجدهم توسط جیمز وات به کمال رسید و زمینهساز اختراعات بعدی مانند خودرو و هواپیما شد و در نهایت خودرو که نهتنها حملونقل بلکه تمام جنبههای زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داد.
روز جهانی خلاقیت و نوآوری فرصتی است برای تأمل در اهمیت این دو عامل کلیدی در پیشرفتهای بشری و ترغیب به استفاده از آنها برای حل چالشهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی جهان.