نگاهی به مجموعه ماجرا و بازآفرینی اجتماعی؛ راه یافته به لیست کوتاه جایزه معماری آقاخان ۲۰۲۵

این پروژه‌ها از میان ۳۶۹ اثر نامزدشده برای شانزدهمین دوره این جایزه معتبر، توسط هیئت داوران مستقل انتخاب شده‌اند؛ جایزه‌ای که یکی از بزرگ‌ترین جوایز در عرصه معماری جهان محسوب می‌شود.

مشخصات طرح:

معمار: دفتر معماری ZAV ، محمدرضا قدوسی‌

دوره جایزه: دوره ۲۰۲۳-۲۰۲۵

وضعیت: فهرست کوتاه

کشور مبدأ: ایران

موقعیت: هرمز، ایران

کارفرما: احسان رسول‌اف، تهران

تکمیل: ۲۰۲۱

▪️کانسپت و توضیحات:

جزیره هرمز که به دلیل کوه‌های رنگارنگ خود به «جزیره رنگین‌کمان» معروف است، در گذشته یکی از بنادر تجاری مهم بود که بر اثر درگیری‌ها آسیب دیده است. اغلب گردشگران به‌صورت یک‌روزه به این جزیره سفر می‌کردند و تنها کوهنوردان و مسافران ماجراجو شب را در آن سپری می‌کردند.

پروژه «مجتمع ماجرا و بازآفرینی اجتماعی» یک برنامه بازآفرینی از پایین به بالا است که شامل مجموعه‌ای از پروژه‌های معماری می‌شود و جامعه محلی را درگیر کرده و به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کند.

یکی از این پروژه‌ها، مرکز فرهنگی رنگ است که شامل یک کافه و مرکز اجاره دوچرخه می‌شود. این مجموعه در دو گنبد ابرخاکی (سوپر آدوبی) تقویت‌شده با فولاد ساخته شده است و پله‌هایی بین آن‌ها به‌عنوان فضای عمومی پویا عمل می‌کنند.

اقامتگاه ماجرا نیز امکانات اقامتی راحت برای گردشگران و هنرمندان/طراحان فراهم می‌کند و همچنین شامل امکانات عمومی برای همه جامعه محلی است؛ از جمله کتابخانه عمومی، کارگاه‌های صنایع‌دستی و تاریخ شفاهی، فضای عبادت، رستوران‌ها و مرکز بازیافت است. این اقامتگاه با الهام از رنگ‌ها و اندازه‌های ذرات خاک، شامل ۲۰۰ گنبد با اندازه‌های متنوع است که به شکل ارگانیک و با الگوبرداری از فرم‌های سنتی ساختارهای ذخیره‌ سازی آب طراحی شده‌اند.

فضای اجتماعی بی‌نوع (بادبان) برای نظارت و مدیریت حضور بازدیدکنندگان جهت جلوگیری از تأثیرات منفی، حاوی فضاهای انعطاف‌پذیر مدولار زیر سقف سایبانی است.