السالوادور، نخستین شهر بیتکوینی
ارزهای دیجیتال در بسیاری از نقاط جهان بهدرستی تعریف نشدهاند؛ راهاندازی شهر بیتکوین که اقتصاد آن مبتنیبر این نوع دارایی های دیجیتال تحت یک چارچوب قانونی است، میتواند اعتماد کشورها را به این فناوری جلب کند و به یک آهنربای جذب سرمایه تبدیل شود.
رمزنگاری (CRYPTOGRAPHIC) دانشی است که به بررسی و شناخت اصول و روشهای انتقال یا ذخیره اطلاعات بهصورت امن میپردازد، رمزنگاری استفاده از روشهای ریاضی، برای برقراری امنیت اطلاعات است و میتوان آن را دانش تغییر دادن متن پیام یا اطلاعات به کمک کلید رمز و با استفاده از یک الگوریتم رمزی دانست.
«شهر کریپتو» یا «شهر بیتکوین» که مفهومی بسیار جدید است، از مفهوم رمزنگاری ریشه میگیرد، اما با توجه به معانی متعدد اصطلاح کریپتو تعریف پیچیدهتری دارد، رایجترین تعریف برای آن شهری است که از تکنیکهای رمزنگاری برای رسیدن به اهداف متنوع استفاده میکند. برای مثال میتوان به فناوری بلاکچین اشاره کرد که شهرها برای بهبود شفافیت عملکرد دولت یا ارتقای مشارکت شهروندان از آن بهره میبرند.
ایده اصلی شهر بیتکوین، تأمین مالی یک شهر با استفاده از درآمد مازاد حاصل از فروش ارزهای رمزنگاریشده (رمزارزها) همراه با استفاده از منابع محلی برای استخراج ارزهای دیجیتال و تبدیل شهر به مرکز سرمایهگذاری خارجی است.
اوراق قرضه بیتکوین
یکی از قابلتوجهترین جنبههای شهر بیتکوین که بسیار مورد انتقاد قرار گرفته است، نحوه تأمین مالی آن است. شهرها در سراسر جهان از طریق مالیاتهای مختلف که شامل مالیات بر دارایی و نرخهای متفاوت میشود، همراه با بدهیهای دولتی مبتنیبر فیات منابع مالی خود را تأمین میکنند که فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است که توسط کالاهای فیزیکی همچون طلا یا نقره پشتیبانی نمیشود.
سرمایهگذاری و تأمین مالی در شهر کریپتو به روش اوراق قرضه بیتکوین (بدهی) انجام میشود، اوراق قرضه تضمینی ارزهای دیجیتال، دارنده اوراق را در قبال هرگونه نقض قوانین ایالتی و استانداردهای اخلاقی قابلاعمال برای انتقالدهندگان پول مسئول میسازد.
شهر کریپتو در السالوادور
رئیسجمهور السالوادور در می ۲۰۲۲ اعلام کرد که قصد دارد یک شهر هوشمند مبتنیبر استفاده از بیتکوین (BTC) بهعنوان یک ارز دیجیتال راهاندازی کند. این شهر که توسط اوراق قرضه مبتنیبر بیتکوین تأمین میشود، نخستین شهر بیتکوین در جهان است. مکان تقریبی شهر نزدیک به کونچاگوا است و نمایشهای گرافیکی این پروژه یک شهر دایرهای را در پایین آتشفشان Conchagua نشان میدهد.
پس از اینکه السالوادور بهعنوان نخستین کشور استفاده از بیتکوین را بهعنوان پول قانونی تصویب کرد، این کمپین بهشدت توسط نهادهای مختلف مورد انتقاد قرار گرفت. صندوق بینالمللی پول (IMF) بهدلیل بیثباتی مالی، بانک جهانی بهدلیل اثرات زیستمحیطی و سازمان ملل بهدلیل خطرات متعدد ثبات مالی سیستماتیک آن در یک اقتصاد دلاریشده اعتراضات خود را به شهر کریپتو اعلام کردند.
با این وجود نایب بوکله، صاحب این کسبوکار و رئیسجمهور السالوادور، امیدوار است با درآمد مازادی که میتواند توسط ارز دیجیتال بهویژه بیتکوین ایجاد شود، شهر را از نظر مالی تأمین کند، مجلس السالوادور بهعنوان گامی در جهت حمایت از پروژه شهر پیشنهادی رئیسجمهور به اوراق قرضه با پشتوانه بیتکوین چراغ سبز نشان داده است. این شهر قصد دارد با استفاده از سود حاصل از این اوراق، به یک قطب مالی برای جذب سرمایهگذاری جهانی تبدیل شود.
بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال بهدرستی در بسیاری از نقاط جهان تعریف نشدهاند و بسیاری از کشورها نسبت به این فناوری بیاعتماد هستند. شهر بیتکوین با باز کردن اقتصاد خود به روی این نوع داراییهای دیجیتال تحت یک چارچوب قانونی تعریفشده، میتواند به یک آهنربا برای جذب سرمایه تبدیل شود و استعدادها و کسبوکارهایی را کشف و جذب کند که مبتنیبر فناوریهای بلاکچین کار میکنند.
علاوهبر این، السالوادور در حال بررسی استفاده از استیبلکوینها است که امکان تراکنشهای پایدارتر و در دسترستر را برای جامعه خود فراهم میکند، در یک پیچوتاب فرهنگی، این کشور با راهاندازی بازی «قهرمان بیتکوین» که پذیرش بیتکوین در کشور را جشن میگیرد، به دنیای بازیهای ویدئویی نیز میپردازد.
انرژی موردنیاز برای استخراج بیتکوین
نایب بوکله امیدوار است از انرژی زمینگرمایی منطقه برای استخراج بیتکوین استفاده کند، چراکه زمینگرمایی حدود یکچهارم از انرژی این کشور را تشکیل میدهد. با این حال، انتقادات زیادی در مورد هدر رفتن انرژی شبکه برای بیتکوین وجود دارد. مصرف سرانه انرژی السالوادور از سال ۱۹۷۰ در حال افزایش است و هنوز با مصرف انرژی مفیدی که شاخص توسعه انسانی آن (HDI) را افزایش میدهد، فاصله زیادی دارد.
سود مردم السالوادور از شهر بیتکوین
با توجه به اینکه کل استراتژی تأمین مالی این شهر مبتنیبر افزایش ارزش بیتکوین در آینده است، نمیتوان تعیین کرد که آیا مردم السالوادور از شهر کریپتو سود خواهند برد یا خیر. اگر ارزش بیتکوین بهطور قابلتوجهی افزایش پیدا کند، آنگاه مازاد بازگشت سرمایه وام دادهشده به مردم تعلق میگیرد. در صورتی که در زمان بازپرداخت اعتبار، یک بحران پولی جهانی وجود داشته باشد که ارزش آن را بیثبات کند، مردم السالوادور باید یک بدهی چند میلیون دلاری را با پول فیات حدود ۱.۶۵ میلیارد دلار بپردازند. به گفته مؤسسات جهانی همچون صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، بدون سیستم مالیاتی مشکلات ساکنان شهر بیتکوین بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
آیا شهر کریپتو پناهگاهی برای پولشویی خواهد بود؟
یکی از انتقادهای اصلی در مورد ارزهای دیجیتال بهویژه بیتکوین، سهولت استفاده از این سیستمها برای پولشویی از قاچاق مواد مخدر، رشوه، فساد و سایر جرایم یا حمایت مالی از تروریسم است، سیاست مالی شهر بیتکوین نیز با هدف اجتناب از مالیات و در واقع فرار از مالیات است و برای ثبت شرکتهای Blockstream از «بهشتهای مالیاتی» همچون جزایر ویرجین بریتانیا، هنگکنگ، قزاقستان و جبلالطارق استفاده خواهد کرد.
با این وجود، نایب بوکله قصد دارد این شهر را به منطقه ویژه اقتصادی با مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و بدون مالیات بر درآمد، دارایی، تدارکات و شهرداری تبدیل کند.