اسفیدان؛ دومین ماسوله ایران
نزدیک به شهر بجنورد، روستایی با خانه‌های پلکانی، دره‌ها، مراتع و جنگل‌های زیبا و چشم‌نواز به نام اسفیدان، نمایی از ماسوله دوم کشور را پدید آورده است.
Admin1
در دل رشته‌کوه‌های سنگی استان خراسان شمالی روستایی سر به فلک کشیده به نام اسفیدان یا ایسبیان خودنمایی می‌کند؛ هر که چشمانش را در این دیار باز کند، خانه‌هایی را می‌بیند که همچون پله‌هایی در دامنه کوه شکل گرفته‌اند و جلوه‌ای شگفت‌انگیز به چشم‌انداز طبیعی روستا داده‌اند.
گویا ماسوله‌ای دیگر در شرق کشور با رنگ‌وبویی متفاوت و اقلیمی کوهستانی و خنک جان گرفته است، این شباهت معماری سبب شده بسیاری آن را «ماسوله خراسان شمالی» بنامند.
اسفیدان در ۴۵ کیلومتری جنوب‌شرقی بجنورد قرار دارد؛ روستایی خوش آب‌وهوا که دره‌ها، کوه‌های مرتفع و فضای مطبوع محیط آن را محصور کرده‌اند و هوای معتدل تابستانی، گردشگران را به بازدید این منطقه تاریخی و پرجاذبه فرا می‌خواند.
فراتر از معماری شکوهمند، اسفیدان غنای تاریخی و طبیعی بی‌نظیری نیز دارد، در میان‌جنگل دره و چشمه‌ها، نام‌هایی همچون دره‌ها و آبشار هنرور، بارگاه، چشمه‌های خروشان و دره بهارگاه به چشم می‌خورد، جایی که چشم‌اندازهای آب و سبزه، روح را تازه می‌کند.
در دل این طبیعت، نشانه‌هایی از تاریخ دیده می‌شود؛ برج‌های سنگی که سال‌هاست ایستاده‌اند، برج‌هایی همچون «قاری مالاق» و «قارقه (کلاغ)» که مصالحشان از سنگ و ساروج است و هنوز پایه‌هایشان به جا مانده‌اند، در کنار آن دیوارهای صخره‌ای با نام «تاش قلعه» باقی‌مانده است جایی که دیوارهای سنگی‌اش با سفال‌های ساده نخودی و رنگی تزئین شده‌اند.
در کنار این آثار، غارهای جذاب اسفیدان نیز جای خود را دارد؛ غار «خزانه راهه» در بالای چشمه هینور قرار دارد و روستاییان می‌گویند این غار دست‌ساز است و در انتهای آن چاهی قرار دارد که در گذشته پناهگاهی امن برای اهالی به شمار می‌رفته است.
قلب معنوی اسفیدان در بقعه امامزاده محمد بن باقر (ع) نهفته است؛ آرامگاهی با قدمتی بیش از هزار سال که اهالی برای آن احترام ویژه‌ای قائل هستند.
در کنار زیبایی‌های وصف‌ناپذیر، تهدیدهای محیطی واقعیت‌هایی تلخ را حکایت می‌کند؛ سنگ‌افتان و ریزش صخره‌ها از کوه‌های اطراف، خطر همیشگی این روستا است؛ حتی در زلزله‌های اخیر بعضی سنگ‌ها را به پایین کوه رانده، اما به منازل آسیبی رسانده نشده است.
آب باغ‌های سرسبز اسفیدان گواهی دیگر بر زیبایی‌های طبیعی آن است، محصولات باغی گوناگونی همچون گردو، گیلاس، آلبالو، سیب، زردآلو، گلابی و بادام در این منطقه به بلوغ می‌رسند، میادین سبز و باغ‌هایی که نمادی از رهاوردهای طبیعی این دیار هستند.
از سوی دیگر درخت حضرتی و ساندلی ریشه‌دار که زمانی ۱۷ اصله از آن در روستا وجود داشت، اکنون تنها دو اصله باقی‌مانده است که نمادی از کم‌توجهی به میراث طبیعی محسوب می‌شود، همچنین تنه‌ای با قطر حدود ۲.۶۵ متر، یادگار آن درختان کهنسال است.
این مجموعه طبیعی و تاریخی، اسفیدان را در سال ۱۳۸۵ به‌عنوان یکی از زیباترین روستاهای ایران معرفی کرد، اما هیچ‌گاه در گستره گردشگری به اندازه کافی دیده نشد؛ ظرفیت‌هایی که کمتر به بهره‌برداری رسیده است.
طرح‌هایی همچون تله‌کابین و رستوران بزرگ که در دولت‌های نهم و دهم مطرح بودند، اما اجرایی نشدند و اکنون مورد نیاز این روستای تاریخی است تا بتواند گردشگران را با عنوان ماسوله خراسان شمالی به این خطه بکشاند.
اسفیدان با وجود بافت سنتی خود، امکانات مناسبی برای گردشگران دارد، در این روستا اقامتگاه‌های بوم‌گردی، فروشگاه‌های محلی و مراکز تهیه محصولات بومی برای مسافران در نظر گرفته شده است، علاوه‌بر این بسیاری از خانواده‌های محلی، خانه‌های خود را برای اقامت گردشگران آماده کرده‌اند که تجربه‌ای جذاب از زندگی روستایی را ارائه می‌دهد.
روستای اسفیدان، با طبیعتی چشم‌نواز، تاریخی غنی و فرهنگی پررنگ، یکی از زیباترین روستاهای خراسان شمالی به شمار می‌رود؛ این روستا برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی، تاریخ، عکاسی و تجربه زندگی روستایی، یک مقصد ایده‌آل محسوب می‌شود.
