آجر نما یا سرامیک؟ کدام را انتخاب کنیم؟

انتخاب متریال مناسب نه تنها تجلی‌بخش زیبایی و جذابیت‌های نماست بلکه بر عملکرد و طول عمر نمای ساختمان نیز تأثیر می‌گذارد. در این میان تصمیم‌گیری بین آجر نما یا سرامیک اهمیت زیادی دارد. نمای آجری به عنوان یک فرم کلاسیک و سنتی از نما شناخته می‌شود، اما سرامیک نماینده نماهای مدرن و امروزی است. اینکه بپرسیم: «آجر نما بهتر است یا سرامیک؟» پاسخ به این سؤال در بررسی مزایا، معایب و ویژگی‌های آجر نما یا سرامیک نهفته است.

آجر نما یا سرامیک؟ کدام را انتخاب کنیم؟

مزایا و معایب آجر نما و سرامیک

در ادامه مزایا و معایب آجر نما یا سرامیک در قالب جدول آورده شده‌اند تا شما بتوانید بررسی جامعی داشته باشید:

 نمای آجری چیست؟

قبل از مقایسه آجر نما یا سرامیک، بیایید در مورد آجر بیشتر بدانیم. آجر از دیرباز به عنوان متریال اصلی نما به کار گرفته می‌شد. این ماده در گذشته برای ساخت سرپناه کاربرد داشت و در دیوار، سقف و عناصر دیگر ساختمان مورد استفاده قرار می‌گرفت. قدمت استفاده از آجر به تمدن‌های باستانی مانند بین‌النهرین و مصر برمی‌گردد. آجرهای پخته شده در حدود ۳ هزار سال قبل از میلاد در تمدن دره سند پدیدار شد و تکنیک‌های ساختمانی را با افزایش دوام و استحکام متحول کرد. آجر به دلیل کارآیی بالا و جذابیت ظاهری در طول تاریخ مورد احترام بوده است. نمای آجری می‌تواند گرما، اصالت و احساس را در ساختمان‌های مختلف مسکونی، اداری و تجاری به نمایش بگذارند.

آجر عمدتاً از خاک رس ساخته می‌شود که به عنوان ماده اساسی برای تولید آجر نسوز آن عمل می‌کند. خاک رس در طبیعت فراوان است و خواص منحصربه‌فردی دارد که باعث می‌شود در قالب ریخته شود و بعد خشک شدن به ماده مستحکمی تبدیل شود. علاوه بر این، افزودنی‌های مختلفی مانند مواد نانو، پلیمر، خاک مصنوعی و غیره در مخلوط خاک رس گنجانده می‌شوند تا ویژگی‌های خاصی را به آجرنما ارائه دهند. از انواع آجرنما می‌توان به آجرنمای نسوز، آجر شاموتی، آجر پلاک، آجر رستیک، آجر کرکره‌ای، آجر لعابی، آجر سفید و آجر قزاقی اشاره کرد.

ویژگی‌های آجر برای نما

انتخاب بین آجر نما یا سرامیک به ویژگی های هر متریال وابسته است. در ادامه به ویژگی‌های آجر برای نما اشاره می‌کنیم:

  • نصب آجر نسوز ظاهری کلاسیک، زیبا و جاودانه دارد که هیچ‌وقت قدیمی نمی‌شود و مکمل سبک‌های معماری سنتی و معاصر است.
  • آجر احساس گرما، دوستی و در آغوش گرفتن را تداعی کرده و هر فردی را به شدت مجذوب خود می‌کند.
  • آجر مقاومت بالایی در برابر شرایط آب‌وهوایی سخت (گرما و سرمای شدید) و فرسایش در طول زمان دارد.
  • آجر مقاومت بالایی در برابر آتش دارد و به افزایش ایمنی ساختمان‌ها و ساکنان آن کمک می‌کند.
  • آجر نما به حداقل تعمیر و نگهداری نیاز دارد و در نتیجه باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
  • آجر در انواع مختلف به فروش می‌رسد و این موضوع دست کارفرمایان را برای انتخاب محصول مناسب باز نگه می‌دارد.
  • آجر در برابر سرما، گرما و صدا عایق قوی است و این موضوع منجر به‌صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی می‌شود.
  • آجرها از مواد طبیعی مانند خاک رس ساخته می‌شوند و به این ترتیب مصالح سازگار با محیطی زیست است.

نمای سرامیکی چیست؟

برای اینکه بین آجر نما یا سرامیک انتخاب مناسبی داشته باشید، بیایید سرامیک را بیشتر بشناسیم. سرامیک را باید جایگزینی جدید برای مصالح ساختمانی سنتی در نظر گرفت. عمده استفاده از سرامیک در دکوراسیون داخلی و به خصوص کفپوش ساختمان است. استفاده از سرامیک در معماری در دوره رنسانس برای تزئین داخلی کاخ‌ها، کلیساها و ساختمان‌های عمومی در سراسر اروپا استفاده می‌شد. پیشرفت در فناوری باعث انقلابی در تولید سرامیک شد تا محصولی مناسب برای کاربردهای مختلف ساختمانی ایجاد شود. سرامیکی که در نما استفاده می‌شود متفاوت است. سرامیک نما اغلب از پرسلان‌ها ساخته می‌شود.

سرامیک پرسلان از موادی اولیه مانند خاک رس کائولن، فلدسپات و کوارتز ساخته می‌شود. علاوه بر این، افزودنی‌ها و مواد معدنی مختلف دیگری ممکن است برای دستیابی به خواص مربوط به زیبایی و بهبود عملکرد در تولید سرامیک نما استفاده شوند. در بازار معمولاً سرامیک مخصوص نما با عنوان «سرامیک پرسلان خشک» شناخته می‌شود. این نوع متریال نما در انواع طرح و رنگ قابل‌تولید است. برای مثال، سرامیک نما با طرح چوبی، سرامیک نما با طرح سنگ، سرامیک نما با طرح آجر و سایر موارد در بازار موجود هستند.

ویژگی‌های سرامیک برای نما

این ویژگی‌ها هستند که باعث می‌شوند تا بین آجر نما یا سرامیک یکی را انتخاب کنیم. در ادامه به ویژگی‌های سرامیک برای نما اشاره می‌کنیم:

  • سرامیک ظاهری براق و صیقلی را ارائه می‌دهد که این موضوع می‌تواند بر جذابیت بصری نمای ساختمان تأثیر شگفت بگذارد.
  • سرامیک از جمله مصالح ساختمانی است که در برابر شرایط جوی مختلف مانند باران، برف، نور خورشید و تغییرات دما مقاومت بالایی را از خود نشان می‌دهد.
  • سرامیک ظاهری مدرن و یکدست به ساختمان می‌دهد و به ویژه با سبک معماری معاصر همخوانی بالایی دارد.
  • نماهای سرامیکی در برابر خوردگی و اثرات شیمیایی مانند باران اسیدی مقاوم هستند. این موضوع طول عمر ساختمان را افزایش می‌دهد.
  • نماهای سرامیکی سبک‌وزن هستند که این موضوع شرایط نصب راحت و سریع را مهیا می‌کند.
  • سرامیک مخصوص نمای ساختمان در طیف گسترده‌ای از انواع رنگ‌ها، طرح‌ها و الگوها به فروش می‌رسد.
  • سرامیک به دلیل صیقلی بودن سطح آن به عنوان یک مصالح ساختمانی آب‌گریز شناخته می‌شود و به این ترتیب رطوبت را جذب نمی‌کند.
  • بسیاری از مصالح نمای سرامیکی از خاک رس طبیعی یا مواد بازیافتی ساخته شده‌اند که به پایداری محیطی و کاهش ردپای کربن ساختمان‌ها کمک می‌کنند.

آجر نما یا سرامیک؛ کدام بهتر است؟

اکنون به سؤال اصلی این مقاله می‌رسیم: «برای نما آجر بهتر است یا سرامیک؟» باید بگوییم هر متریال ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد و هر کدام از آن‌ها برای برخی پروژه‌ها مناسب و برای بعضی نامناسب است. پس در درجه اول باید نیازهای پروژه خود از جمله موقعیت مکانی ساختمان، شرایط آب‌وهوا، مقدار بودجه، در دسترس بودن تأمین‌کنندگان و سایر موارد را بررسی کنید. برای راحت کردن کار شما، ما در ادامه به شما می‌گوییم که بین آجر نما یا سرامیک کدام یک بهتر است.

  • شرایط آب‌وهوایی

ضریب انتقال حرارتی آجر کمتر از سرامیک است و به این ترتیب عایق حرارتی بهتری محسوب می‌شود. این ویژگی آجر به خصوص در مناطق بسیار سرد یا گرم می‌تواند مزیت بالقوه‌ای باشد. آجر نه تنها گرما یا سرما را در داخل ساختمان نگه می‌دارد، بلکه باعث کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های مربوط به آن می‌شود. سرامیک عایق حرارتی خوبی نیست.

جذب آب، شوره زدن و کپک از معایب آجر است، اما این موارد تغییری در مقاومت و دوام آجر ایجاد نمی‌کنند و تنها ظاهر آن را ناخوشایند نشان می‌دهند. این مشکل را می‌توان با فناوری نانو به طور کامل رفع کرد، اما مستلزم پرداخت هزینه اضافی برای آب‌گریز کردن نماست. سرامیک در برابر رطوبت و جذب آب مقاومت بالاتری دارد و نیاز به آب‌گریز کردن ندارد.

آجر را می‌توان در اکثر مناطق با شرایط آب‌وهوایی مختلف استفاده کرد، به شرطی که در مناطق مرطوب به خوبی آب‌گریز شود. از طرفی، سرامیک برای مناطق مرطوب گزینه خوبی است، اما مشکل عایق حرارتی دارد. انتخاب بین آجر نما یا سرامیک در مناطق بسیار سرد یا بسیار گرم، آجر است. همچنین سرامیک به خاطر سطح صیقلی باعث بازتاب نور می‌شود و این موضوع باعث می‌شود تا سرامیک برای مناطق آفتابی مشکل‌ساز باشد.

  • دوام و طول عمر

مقاومت فشاری و ضربه‌ای آجر نسبت به سرامیک بیشتر است. به همین دلیل، آجر دوام بالا و طول عمر زیاد را تضمین می‌کند. نسبت مساحت به ضخامت آجر کمتر از سرامیک است و این موضوع امکان ترک‌خوردگی و شکستگی آجر را به مقدار زیادی کاهش می‌دهد. همچنین به خاطر سطح مقطع بیشتر آجر نسبت به سرامیک و چسبندگی قوی با ملات زیرین، فشار رج‌های بالایی به رج‌های پایین در سطح بیشتری تقسیم می‌شود و به همین دلیل، آجر نما یکپارچگی بیشتر نما را ارائه می‌دهد.

آجر نسبت به سرامیک از ضریب انبساط دمایی بالایی برخوردار است، به این معنا که تخلخل در بافت آجر بیشتر است و در نتیجه تغییرات دمایی کمتری در آن رخ می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود تا آجر به سختی ترک بخورد و مقاومت خود را از دست دهد. انبساط و انقباض باعث ترک خوردن سرامیک می‌شود و حتی ممکن است باعث جدا شدن سرامیک از ملات سیمانی شود. همچنین آجر عایق صوتی بهتری است و برای ساختمان‌ها در مناطق شهری گزینه مطلوبی محسوب می‌شود.

موضوع مهم دیگر پرداختن به مسئله زلزله است. درست است که سرامیک وزن کمتری دارد و وزن مرده نما را کاهش می‌دهد، اما در برابر زلزله به سرعت آسیب می‌بیند و از نما جدا می‌شود و خطر صدمه برای عابران دارد. وزن آجر بیشتر است، اما به دلیل خواص مکانیکی بالا در برابر زلزله مقاوم‌تر است. آجر در برابر زلزله دوام خود را حفظ می‌کند و آسیب کمتری به ساختمان و افراد وارد خواهد کرد؛ بنابراین بین آجر نما یا سرامیک از نظر دوام، آجر برنده است.

  • زیبایی و ارزش ملک

آجر ظاهری کلاسیک دارد و به ساختمان احساس و جان می‌بخشد. از طرفی، سرامیک ظاهری مدرن دارد و احساس سردی را منتقل می‌کند. از نظر تنوع رنگی، سرامیک گزینه بهتری است. اگر در نما به دنبال رنگ‌های پرجنب و جوش مانند آبی یا سبز هستید، سرامیک طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها را ارائه می‌دهد. رنگ‌بندی آجر در طیف رنگی گرم از جمله آجر قرمز، نارنجی، نسکافه‌ای، گلبهی، پیازی و قهوه‌ای خلاصه می‌شود. همچنین رنگ سفید و آجر مشکی نیز در بازار موجود است. انتخاب رنگ به نوع کاربری ساختمان و ایده‌های معمار نما بستگی دارد.