کشورهای جهان با بیشترین بحران کم‌آبی و راهکارهای آن‌ها
کشورهای خاورمیانه با اقلیم خشک و منابع محدود آب، به‌شدت درگیر بحران کم‌آبی هستند؛ فناوری‌های نوین آب‌شیرین‌کن، بازیافت فاضلاب، ارتقای زیرساخت‌ها و فرهنگ‌سازی مصرف، راهکارهای اصلی مقابله با این چالش حیاتی به‌شمار می‌روند و نیازمند مدیریت جامع و همکاری منطقه‌ای است.
Admin1
کمبود آب یکی از بحرانی‌ترین چالش‌های جهانی است که به‌ویژه کشورهای خاورمیانه را با شرایط سخت روبه‌رو کرده است. اقلیم خشک، محدودیت منابع آب تجدیدپذیر، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و وابستگی شدید به فناوری‌های آب‌شیرین‌کن، این منطقه را در گیر یک بحران جدی کرده است. از سوی دیگر، رشد جمعیت، توسعه صنعتی و شهری و مدیریت نامناسب منابع موجب تشدید وضعیت کم‌آبی شده‌اند.
در خاورمیانه، هفت کشور کویت، قبرس، عمان، قطر، بحرین، لبنان و امارات متحده عربی بیشترین میزان تنش آبی را تجربه می‌کنند. بررسی هر یک از این کشورها نشان می‌دهد که کمبود آب تنها به دلایل اقلیمی بازنمی‌گردد، بلکه مصرف بالا، ضعف زیرساخت‌ها و تغییرات اقلیمی در این بحران دخیل هستند.
کویت
کویت با بیش از ۹۹ درصد تامین آب از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها، نمونه واضحی از کشوری است که اساس سیاست‌های آبی خود را بر فناوری شیرین‌سازی آب دریا قرار داده است. دولت کویت علاوه‌بر توسعه ظرفیت آب‌شیرین‌کن‌ها، کاهش یارانه‌ها، افزایش بازیافت فاضلاب و ذخیره مصنوعی آب زیرزمینی را برای کنترل مصرف و مهار بحران در دستور کار دارد. همزمان، کمپین‌های اطلاع‌رسانی برای فرهنگ‌سازی مصرف بهینه آب، از دیگر اقدامات مهم این کشور است.
قبرس
قبرس که کشوری جزیره‌ای با بارش محدود است، حدود ۷۰ درصد آب شرب خود را از آب‌شیرین‌کن‌ها تأمین می‌کند. این کشور با بهبود شبکه توزیع، کاهش تلفات آب که به ۴۰ درصد می‌رسد و تسهیل مجوزدهی برای طرح‌های جدید آب‌شیرین‌کن، سعی در تقویت منابع پایدار دارد و مردم را به صرفه‌جویی تشویق می‌کند.
عمان
عمان با استفاده از فناوری‌های نوین، از جمله شیرین‌سازی آب دریا، بازیافت آب برای کشاورزی و صنعت، آبیاری هوشمند و جمع‌آوری آب باران، تلاش گسترده‌ای برای مقابله با کم‌آبی دارد. همچنین فناوری‌های کشف و پایش منابع زیرزمینی با سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS، یک سیستم رایانه‌ای که به تولید، ذخیره، پردازش و تحلیل اطلاعات مرتبط با مکان‌ها و موقعیت‌های جغرافیایی می‌پردازد) و ذخیره‌سازی مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی به این کشور در مدیریت بهینه منابع کمک می‌کند.
قطر
قطر، کشوری کویری و بدون رودخانه طبیعی، با تمرکز بر سرمایه‌گذاری در پیشرفته‌ترین آب‌شیرین‌کن‌ها همچون مجتمع ام‌الحول بحران آب خود را مدیریت می‌کند که همزمان برق و آب تولید می‌کند. توسعه فناوری‌های نوین، استفاده از سیستم‌های هوشمند برای کنترل نشت آب و ارتقای زیرساخت‌ها، بخشی از راهکارهای این کشور است. بازیافت فاضلاب و کشاورزی پایدار نیز در برنامه‌های قطر جایگاه مهمی دارد.
بحرین
بحرین نیز به‌دلیل محدودیت منابع آب تجدیدپذیر و مصرف بالای آب به‌شدت به فناوری آب‌شیرین‌کن‌ها وابسته است. این کشور برنامه‌هایی همچون تصفیه پیشرفته فاضلاب، استفاده مجدد از آب تصفیه‌شده در بخش کشاورزی و صنعت، کاهش نشت آب و افزایش آگاهی عمومی را برای کاهش تنش آبی اجرا می‌کند.
لبنان
لبنان با برداشت بسیار زیاد از رودخانه‌ها و سفره‌های زیرزمینی، آلودگی و ضعف در مدیریت زیرساخت‌ها، چالش‌های عدیده‌ای در تامین آب دارد. راهکارهای بومی و اجتماعی نجات‌بخش این کشور شامل نصب پمپ‌های خورشیدی برای تأمین آب، ایجاد نقاط آب‌رسانی در مناطق محروم، پروژه‌های انتقال آب مشترک و تضمین دسترسی عادلانه به آب برای جمعیت‌های آسیب‌پذیر است.
امارات متحده عربی
امارات متحده عربی نیز با اجرای برنامه راهبردی امنیت آبی ۲۰۳۶ و هدف بازیافت ۹۵ درصدی آب تصفیه‌شده، در کنار کاهش ۲۱ درصدی مصرف آب، تلاش می‌کند بحران آبی خود را مهار کند. استفاده گسترده از آب‌شیرین‌کن‌ها، ذخیره‌سازی آب زیرزمینی و باران، بهره‌گیری از فناوری اسمز معکوس، هضم بی‌هوازی و مدیریت هوشمند مصرف از محورهای اصلی استراتژی این کشور محسوب می‌شود.
کشورهای خاورمیانه در حالت کلی با تاکید بر توسعه فناوری‌های نوین شیرین‌سازی آب، بازیافت فاضلاب، بهینه‌سازی مصرف و فرهنگ‌سازی مصرف، درصدد کنترل بحران آب و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه و پایدار برآمده‌اند. این بحران نیازمند مدیریت جامع، همکاری منطقه‌ای و رویکردهای چندجانبه برای حفظ منابع آبی و تضمین آینده پایدار است.
