نزدیک به ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی که از مزارع به فروشگاه‌ها می‌رسد، دور ریخته می‌شود؛ زیرا تازگی و طراوت خود را حین انتقال از دست می‌دهند و دیگر قابلیت عرضه ندارند. با توجه به احتمال افزایش جمعیت شهری جهان به ۶ میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ و کاهش زمین‌های کشاورزی به دلیل تغییرات آب‌وهوایی، خطرات تجارت جهانی به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیک افزایش خواهد یافت. به همین دلیل کشورها در تلاش برای یافتن راهی برای تضمین امنیت غذایی مردم خود هستند.

باغ‌های عمودی که به‌عنوان دیوارهای زنده یا دیوارهای سبز نیز شناخته می‌شود، راه‌حل هوشمندانه‌ای برای مقابله با رشد سریع شهرنشینی و افزایش تراکم در مناطق شهری هستند؛ تأسیسات مبتنی‌بر نوآوری که در آن گیاهان روی دیوارها و سطوح عمودی ساختمان‌های اداری، مجتمع‌های آپارتمانی، گاراژهای پارکینگ، مراکز خرید و روی پشت بام‌ها رشد می‌کنند.

باغ‌های عمودی علاوه بر هدف اصلی که پرورش گیاه است، به زیبایی دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها می‌افزایند و جذابیت بصری زیادی به فضا می‌بخشد. نکته مهم در توسعه و نگهداری این باغ‌ها، انتخاب گونه‌های گیاهی است که با منطقه و شرایط محیط سازگار باشند تا در طول سال سبز باقی بمانند.

استارت‌آپ SweGreen

یک شرکت سوئدی در حال ساخت مزارع عمودی در سوپرمارکت‌ها به‌عنوان راه‌حلی سازگار با محیط‌زیست برای پرورش میوه و سبزیجات است. این مزارع از روش هیدروپونیک برای کاشت و پرورش استفاده می‌کند و گیاهان در بسترهایی از پشم‌سنگ در آب و بدون نیاز به خاک رشد می‌کنند. راه‌حل SweGreen که در حال حاضر در سوئد و آلمان اجرا شده است، راهی برای پاسخ به کمبود آب و زمین کشاورزی و وابستگی به ژئوپلیتیک جهانی است و به زنجیره‌های خرده‌فروشی، سوپرمارکت‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها و حتی صاحبان املاک و مستغلات این امکان را می‌دهد تا سبزیجات موردنیاز خود را پرورش دهند.

پرورش سبزیجات به صورت محلی منجر به افزایش دسترسی به مواد غذایی تازه و ارگانیک، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل‌ونقل و ماندگاری طولانی‌تر سبزیجات می‌شود. این مزارع کشاورزی روی سکوهای سنگی در فروشگاه‌ها گسترش پیدا می‌کنند و هر سکوی کشت می‌تواند مقدار غذای معادل تا سه هکتار زمین کشاورزی را پرورش دهد. مشتریان مراحل رشد سبزی را می‌بییند و هنگام برداشت محصول آنها را خریداری می‌کنند.

سپهر موسوی، مدیر ارشد نوآوری و رئیس شرکتSweGreen معتقد است که این روش می‌تواند تا ۹۹ درصد آب کمتری مصرف کند که همان میزان کم آب مصرفی نیز بازیافت می‌شود. به‌عنوان مثال، برای رشد یک کیلو کاهو به حدود ۲۵۰ لیتر آب نیاز است اما این شرکت همان خروجی را در یک لیتر آب به دست می‌آورد.

علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، این رویکرد از انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از انتقال محصولات از مزارع به سوپرمارکت‌ها جلوگیری می‌کند و در عین حال محصولات ارگانیک بدون آفت‌کش را تضمین می‌کند. از آنجایی که محصولات در یک محیط استریل و کنترل‌شده رشد می‌کند، هیچ آفت یا علف هرزی وجود ندارد و در نتیجه نیاز به سمپاشی و مواد شیمیایی خطرناک از بین می‌رود.

استفاده از هوش مصنوعی در مزارع عمودی SweGreen

گرایش مصرف‌کننده‌ها در بازار به‌راحتی قابل تشخیص است؛ برای مثال در بازارهای تابستانی، شوید و نعناع به حداکثر میزان فروش می‌رسند، با این حال، زمان رشد گیاهان، فصلی بودن و ترجیحات مصرف‌کننده‌ها چالش‌هایی ایجاد می‌کند و این شرکت برای غلبه بر چالش‌ها به فرایند تصمیم‌گیری با کمک هوش مصنوعی روی آورده است. یک ابزار مبتنی‌بر هوش مصنوعی دستور کشت را به تولیدکنندگان می‌دهد تا افرادی که در فروشگاه کار می‌کنند فهرستی از کارهای لازم برای هر روز را دریافت کنند.

علاوه بر این، به مشتریان SweGreen کمک می‌کند تا بسته به اندازه فروشگاه و نیازهای خود، بین یک باغ ۴۵ متر مربعی که ظرفیت ۳۰۰ محصول در روز را دارد و یک باغ کوچک‌تر که می‌تواند تا ۱۲ متر مربع باشد و حداکثر ۱۱۶ محصول در روز تحویل دهد، گزینه مناسب خود را انتخاب کنند.

در حال حاضر، SweGreen می‌تواند تا ۱۰۰ گونه مختلف محصول را پرورش دهد که شامل کاهو، شوید، نعناع و جعفری است و به کمک هوش مصنوعی در حال تلاش برای افزودن توت‌فرنگی به سبد محصولات خود در کنار میکروگرین‌ها و گیاهان میوه‌دار است.

انتقال مزرعه به مکان‌های مختلف

فروشگاه‌های مواد غذایی تنها متقاضیان باغ‌های عمودی نیستند که به صورت محلی به دنبال راه‌حلی سازگار با محیط‌زیست باشند، رستوران‌ها، هتل‌ها و صاحبان املاک نیز در حال پیوستن به این بازار هستند. برای مثال موزه معاصر عکاسی، هنر و فرهنگ Fotografiska استکهلم، این راه‌حل را برای صرف غذا در رستوران خود اتخاذ کرده است تا منوی آن فصلی و پایدار باشد.

SweGreen چندین بار برای تولید غذای پایدار خود جایزه دریافت کرده و نامزد شده است؛ در سال ۲۰۲۳، برنده جایزه پایداری IKANO و برای سومین سال متوالی نامزد FoodTech ۵۰۰ شد، فهرستی جهانی که تأثیرگذارترین استارت‌آپ‌ها و اسکیل‌آپ‌های جهان را برای آینده غذا، فناوری و پایداری معرفی می‌کند.