کشف ارتباط شگفت انگیز بین چاقی و مغز

تا پیش از این دانشمندان فکر می‌کردند که دریافته‌اند که مغز ما چگونه با نظارت بر هورمون‌های مرتبط با چربی در جریان خون، سطح چربی بدن را کنترل می‌کند؛ اما در یک بررسی جدید، محققان به یک سیستم پیغام‌رسانی کامل و جامع در بدن انسان پی برده‌اند.

به نظر می‌رسد که بدن ما یک سیستم کامل حسی دارد که مسئولیت انتقال پیغام‌ها از بافت‌های چربی به مغز ما را عهده‌دار است. لی یه، عصب‌شناس موسسه تحقیقاتی اسکریپس در این رابطه توضیح داده:« کشف این نورون‌ها برای اولین بار نشان می‌دهد که مغز افراد، به جای آنکه منفعلانه پیام‌هایی از چربی‌ها دریافت کند، به‌صورت فعال به بررسی و نقشه‌برداری چربی‌ها می‌پردازد.»

شناسایی اینکه این سیستم می‌تواند در آینده به کاهش آمار افرادی که با اضافه وزن و مشکلات سلامتی ناشی از آن از جمله بیماری‌های قلبی و دیابت دست و پنجه نرم می‌کنند و روز به روز در حال افزایش نیز هستند کمک زیادی کند.

این به منزله اضافه شدن لایه دیگری به تعامل پیچیده بین ژن‌ها، محیط‌ها، رژیم غذایی و میکروبیوم‌های ماست. محققان مدتهاست دریافته‌اند که چربی بدن پستانداران مملو از نورونهاست و این اعصاب در مدل‌های حیوانی با سیستم عصبی سمپاتیک پستانداران مرتبط بودند. سیستم عصبی سمپاتیک بر واکنش‌های ناخودآگاه و خودکار بدن ما از جمله افزایش تپش قلب یا گشاد شدن مردمک چشم‌هایمان حکمرانی می‌کند.

یو وانگ، عصب‌شناس موسسه تحقیقاتی اسکریپس در این باره گفته:« وقتی ما در ابتدا، این پروژه را آغاز کردیم، ابزارهایی برای پاسخ دادن به این سوالات وجود نداشت.» در نتیجه وانگ و همکارانش این ابزارها، از جمله یک تکنیک جدید تصویربرداری به نام HYBRiD را توسعه دادند و روشی برای دستکاری سلولی هدفمند به نام ROOT را گسترش دادند تا از طریق آنها بر مشکلات فنی دستیابی به نورون‌هایی که در عمق چربی‌های بدن هستند، بدون آنکه به آنها آسیبی وارد شود، غلبه کنند.

این محققان هیبرید( بافت پاکسازی شده پستانداران که با هیدروژل تقویت شده) را طراحی کردند تا بتوانند نمونه‌های بزرگ دست‌نخورده‌ای از بافت‌ها را به دقت مورد بررسی و معاینه قرار دهند. آنها در عین حال از حلال‌هایی برای از بین بردن مولکول‌هایی که به این بافت‌ها شفافیت می‌دهند بهره بردند و در نتیجه بافت‌های شفاف همچنان ساختار اصلی خودشان را حفظ کردند. محققان در عین حال با افزودن پروتئین‌های فلورسنت که برخی از انواع خاص بافت‌ها را هدف قرار می‌دهد، توانستند به وضوح تصویری از ساختارهای مدنظرشان را به دست بیاورند.

نتیجه این کار و تصویرسازی‌ها به وانگ و همکارانش این فرصت را داد تا به وضوح ببینند که تقریبا نیمی از نورون‌های چربی، به سیستم عصبی سمپاتیک مرتبط نمی‌شوند، بلکه به سیستم عصبی حسی بدن اتصال پیدا می‌کنند. پس از این مرحله، آنها از روش ROOT (بردار رتروگراد بهینه‌سازی شده برای ردیابی اندام‌ها) بهره بردند تا به صورت انتخابی، برخی از زیر مجموعه‌های مختلف نورون‌ها در موش‌ها را هدف قرار داده و تخریب کنند.
از دست دادن سینگال نورون حسی، باعث شد تا میزان چربی بدن موش‌ها افزایش یابد، به ویژه سطح چربی قهوه‌ای آنها. در عین حال دمای بدن موش‌ها هم بالا رفت که این نیز امری منطقی است ؛ چرا که چربی قهوه‌ای به بدن کمک می‌کند تا دیگر چربی‌ها و قند را تبدیل به گرما کند.

محققان در نهایت به این جمع‌بندی رسیدند که سیستم عصبی حسی تازه شناسایی شده، باید برای تنظیم سیگنال‌های دریافتی از سیستم عصبی سمپاتیک به فعالیت بپردازد و به بدن در راستای سوزاندن چربی‌ها، یا کم یا حذف کردن آنها دستور دهد.

لی در این باره گفت:« این گویای آن است که تنها یک دستورالعمل خاص برای همه وجود ندارد که طی آن مغز به بافت‌های چربی آن دستورالعمل را بفرستد. بلکه ماجرا ظریف‌تر از این حرفهاست و این دو نوع نورون، مثل پدال گاز و ترمز در راستای سوزاندن چربی‌ها عمل می‌کنند.»

این گروه تحقیقاتی حالا تردیدهایی در این رابطه دارند که این اعصاب ممکن است نقش سرنوشت‌سازی در شنود و ادراک احساساتی که از درون بدن ما می‌آید نیز داشته باشند. چرا که این مورد خاص در نورون‌های مشابه دیگری که در سایر اندام‌های بدن انسان وجود دارد نیز صادق است ولی این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد و محققان نیز تمایل زیادی به بررسی بیشتر این موضوع دارند.