هجوم سگ های ولگرد به سمت شهرها

گزارشی ازعوارض ناشی از رها بودن این سگ ها در دل شیراز

هجوم سگ های ولگرد به سمت شهرها

سهیلا رفیعی نژاد/ یک تا دو دهه پیش سگ های ولگرد را صرفا در بیرون شهر و مناطق دور از منازل مسکونی می دیدیم، اما در حال حاضر به نظر می رسد با هجوم سگ های ولگرد گرسنه به سمت شهرها مواجه هستیم. این وضعیت به نحوی است که دیگر برای هیچ کس عجیب نیست که در حال عبور در قسمت های شلوغ شهر با یک سگ ولگرد مواجه شود. این زبان بسته ها اگرچه آرام به نظر می رسند، اما عوارضی از جمله ایجاد رعب و وحشت و انتقال هاری را به همراه دارند. چه بسا سالیانه چند خبر در خصوص حمله این سگ ها به مردم و از جمله کودکان در مناطق مختلف کشور منتشر می شود. با این وجود احترام به حقوق حیوانات و عدم حیوان آزاری هم اهمیت دارد و با حفظ این اصول باید به دنبال ساماندهی سگ های ولگرد بود، تا باعث بروز بیماری و عوارض این چنینی نشوند. در این باره بخصوص در فصل زمستان با هجوم بیشتر سگ های گرسنه به شهر مواجه می شویم.

علاوه بر سگ ها، بالا رفتن جمعیت گربه های ولگرد در محله های شیراز نیز نگران کننده است تاحدی که وارد اکثر کوچه های شهر که می شوی، بیشتر از 4 تا 5 گربه ولگرد در یک کوچه و خیابان دیده می شود. در این خصوص اگر چه هر کدام از ارگان های متولی معتقدند که وظایف خود را به درستی انجام داده اند، اما برآیند کار نشانگر وجود موانع بسیاری برای ساماندهی سگ های ولگرد است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص به «خبرجنوب» گفت: ما نه فقط فصل سرما، بلکه در همه فصول روی حضور این سگ های ولگرد در شهر چه شیراز و چه شهرستان ها بحث داریم.

دکتر عباس رضاییان زاده افزود: مهم ترین عارضه این سگ های ولگرد برای مردم، همان حیوان گزیدگی است و مهم ترین مشکلی که می توانند در بر داشته باشند انتقال هاری است.

وی افزود: با توجه به مشکلات بعد از گازگرفتگی و اینکه آن سگ باید کشته شود، در همه فصول روی این قضیه حساس هستیم.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز عنوان کرد: بر اساس بخشنامه ها و دستورالعمل های موجود، مبارزه با سگ های ولگرد بر عهده شهرداری ها و بخشداری هاست و همیشه بر رسیدگی جدی به این قضیه تاکید کرده ایم که ارگان های مربوطه بالاخره مداخلاتی موثرتر داشته باشند تا تعداد این سگ های ولگرد در سطح شهر و نزدیک به مناطق مسکونی، هر چه امکان دارد کمتر شود.

دکتر رضاییان زاده عنوان کرد: اگرچه فعالیت هایی برای ساماندهی سگ های ولگرد انجام گرفته، اما آن طوری که مد نظر ماست در این زمینه کار نشده و انتظاری که دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این باره دارد برآورده نشده است. معتقدم بخشداری ها هم آنطور که باید در خصوص ساماندهی سگ های ولگرد عمل نکرده اند و وجود سگ های ولگرد در برخی مناطق مسکونی شهرهای استان و شیراز نشانگر این قضیه است.

وی عنوان کرد: این وضعیت بخصوص در حاشیه شهرها، در شهرستان های کوچک و روستاهای استان بیشتر دیده می شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: معتقدم راه رسیدن به هدف مورد نظر در این باره کاهش تعداد سگ های ولگرد از طرق مختلف است، یک مدت برنامه این بود که این سگ ها را عقیم کنند و برنامه هایی برای کشتن سگ ها هم وجود داشت.

رضاییان زاده تاکید کرد: با توجه به عوارضی که این سگ ها می توانند برای سلامت مردم و حتی جان شان از نظر بروز هاری، در برداشته باشند تاکید بسیار بر این امر در همه فصول داریم و از ارگان های مربوطه خواستار پیگیری های جدی تری هستیم.

وی در خصوص افرادی که توسط سگ های ولگرد دچار حیوان گزیدگی می شوند نیز عنوان کرد: تمامی مراکز خدمات جامع سلامت در ساعات اداری پذیرای مردم هستند و در ساعات غیر اداری هم این افراد می توانند به بیمارستان محل زندگی خود مراجعه کنند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: در همه بیمارستان های استان سوپروایزر فورا موارد اینچنینی را به مراکز بهداشتی گزارش می دهد و ما در سراسر استان و در همه ساعات شبانه روز کارشناس مبارزه با بیماری های آن کال و گوش به زنگ داریم و حتی اگر ساعت دو بامداد باشد با او تماس می گیرند.

وی اگرچه در خصوص  جمعیت بالای گربه های ولگرد در سطح شهر شیراز و دیگر مناطق استان هم گله مند بود، اما در این خصوص اظهارنظر چندانی نکرد.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز نیز در مورد ساماندهی سگ های ولگرد رها شده در مناطق مسکونی گفت: شهرداری به عنوان یکی از متولیان این عرصه از خرداد 1393 اجرای دستورالعمل زنده گیری و کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب با هدف کنترل بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان از طریق شناسایی کانون تجمع سگ های ولگرد و کنترل جمعیت آن ها با انتخاب روش مناسب، ارتقای سطح آگاهی های عمومی درخصوص رعایت اصول بهداشتی در مواجهه با سگ های ولگرد، ارتقای بهداشت عمومی و جلوگیری از انتشار آلودگی ها توسط سگ های ولگرد، جلوگیری از بد منظرگی و ارتقای زیبایی شهری با جمع آوری سگ های ولگرد را در دستور کار خود قرارداد.

روح اله خوشبخت افزود: علت افزایش سگ ها علاوه بر غریزه تولیدمثل در حیوانات، وجود پناهگاه های غیرمجاز و تامین احساسی آب و غذا برای این سگ هاست که می تواند به عنوان بزرگترین مشکل عنوان کرد. وجود دسترسی های زیاد از حریم شهر، کم کاری برخی متولیان در شهرداری ها و دهیاری شهرها و روستاهای اقماری و یا ناامن کردن محیط با روش هایی مثل استفاده از تفنگ و ... و هجوم سگ ها به محل های امن تر و مواردی از این قبیل نیز در این قضیه موثر می باشد لذا موارد مذکور به عنوان مهم ترین ایجاد پایگاه های غیرمجاز و غیررسمی در سراسر مناطق خدماتی و حاشیه ای است که می تواند باعث افزایش لجام گسیخته در این خصوص گردد.

وی تصریح کرد: همچنین در خصوص تعداد سگ های ولگرد باید اذعان نمود با توجه به گستردگی شیراز و وجود راه های گسترده ورود سگ ها به شهر از طریق شهرها و روستاهای اقماری، کمربندی ها و پتانسیل تولید مثل حیوان در سال نمی توان تعداد دقیقی از جمعیت سگ ها را مشخص نمود لذا شهرداری شیراز با توجه به تماس ها و درخواست های مردمی نسبت به حضور در کلونی های سگ ها در قسمت های مختلف محدوده های خدماتی اقدام می نماید.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز گفت: زمینه حضور حیوانات ولگرد، علاوه بر موارد یادشده از رفتار و ایجاد شرایط توسط انسان ها نیز اتفاق می افتد. معمولا وجود آب، غذا و پناهگاه، شرایط زیست و تولید و تکثیر جانوارن را فراهم می کند. در این بین مهم ترین  گزینه عامل غذا می باشد و با توجه به غریزه های حیوانات، سگ ولگرد وقتی غذای خود را در هر مکانی به راحتی در اختیار داشته باشند، قطعا آن مکان را به عنوان پناهگاهی مطمئن برای ادامه زندگی در نظر می گیرد و غریزه های رقابت و تلاش برای تهیه غذا در حیوان کمرنگ می  گردد. در آن مکان تولید مثل کرده و خانواده خود را گسترده تر می کند و این امر باعث تغییر اکوسیستم های زیستی می شود و با توجه به بلوغ و قدرت تولید مثل حیوان خیلی زود این حیوانات، محیط زیست پیرامونی ما از گروه های حیوانات مملو و زندگی روزمره شهروندان را با مشکلات بهداشتی روبرو کرده و سلامت آن ها را به خطر می اندازد.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز گفت: دلسوزی های ناآگاهانه برخی از افراد در دادن غذا به این حیوانات ولگرد به بدتر شدن مسئله دامن می زند. در حالی که یک بازاندیشی با توجه به مباحث یاد شده، می تواند حداقل بخشی از مشکلات مربوط به سگ های ولگرد را از دوش شهروندان و مدیران شهری بردارد. در این باره هر چه فعالیت در این خصوص صورت بگیرد تا مشارکت شهروندان نباشد، قطعا کم اثر بوده و موفقیتی که باید حاصل نمی گردد.

خوشبخت عنوان کرد: به منظور موفقیت در اجرای این طرح همه دستگاه های عنوان شده در دستورالعمل از جمله نمایندگان دامپزشکی، محیط زیست، دادستانی، صدا و سیما، شهرداری ها و دهیاری ها و گروه های مردم نهاد و همچنین در کنار همه این موارد مشارکت عمومی شهروندان الزامی است.