علت کمبود سرم در کشور؛ مصرف بالا یا نبود پیش‌بینی؟

طی روزهای اخیر بسیاری از بیماران و کادرهای درمانی در بیمارستان‌ها و سایر مراکز درمانی با کمبود سرم مواجه شده‌اند. چندی قبل هم سازمان غذا و دارو به سهمیه بندی توزیع سرم در کشور اقدام کرد.

چرا سرم در کشور با کمبود مواجه است؟

«حسین شمالی» مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در مورد وضعیتی که برای کمبود سرم در کشور به وجود آمده است، گفت: در حال حاضر تولید سرم در کشور بیش از نیاز معمول ما نسبت به سال‌های قبل بوده است و با تمام ظرفیت در حال تولید سرم هستیم.

وی افزود: از سوی دیگر مصرف سرم به دلیل فصل گرما، شیوع برخی از بیماری‌ها و دلایل دیگر در کشور بیش از سال‌های قبل بوده و این از حد طبیعی مصرف خود فراتر رفته است.

شمالی تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم این کمبود را رفع کرده و مصرف سرم را مدیریت کنیم، در حال وارد کردن آن هسیتم. در حال حاضر محموله‌های زیادی از سرم وارد کشور شده و از گمرک ترخیص شده‌اند. امیدواریم طی یک یا دو هفته آینده با توزیع این سرم‌ها در کشور مسأله کمبود آن حل شود.

نبود پیش‌بینی از مصرف سرم در کشور

«شهاب‌الدین جنیدی» عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان مصرف بیش از حد سرم در ماه‌های اخیر را از جمله دلایل کمبود سرم در کشور عنوان کرد و گفت: گرمای بی سابقه در کشور موجب افزایش تعداد افراد گرمازده و افزایش مراجعات به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شد. نیاز این افراد به سرم تراپی طبیعتا میزان مصرف سرم را در کشور بالا برد.

وی افزود: از سوی دیگر همزمانی گرمازدگی این جمعیت با موج ششم کرونا و شیوع بیماری‌های گوارشی موجب شد تا بخشی از سرم‌های کشور برای بیماران بستری و سرپایی مورد مصرف قرار گیرند. افزایش این موضوعات موجب شد تا بازار دارویی کشور با کمبود سرم مواجه شود.

جنیدی یادآور شد: تجویز و مصرف منطقی دارو تا امروز در کشور مورد توجه قرار نگرفته است، می بایست نظارت و پایش صورت بگیرد و بتوان نیاز دارویی کشور در مقاطع مختلف را پیش بینی کرد این امر از طریق گایدلاین‌های مختلف صورت می‌گیرد.

وی یادآور شد: از سوی دیگر تمایل مردم ایران به سرم‌تراپی بسیار زیاد است که این موضوع هم می‌تواند در مصرف زیاد سرم در کشور تأثیر داشته باشد. همچنین سرم تراپی یک روش دارورسانی امن و سریع است. گاهی با وارد کردن دارو در سرم در مطب ها و برخی درمانگاه‌ها امنیت پایداری برای مردم به وجود می‌آید که این موضوع نیاز به حضور در بیمارستان‌ها و بستری را کم می‌کند. همچنین در برخی از بیماران دارو از طریق سرم به بیماران داده می‌شود. تمامی این موارد بر میزان مصرف دارو در کشور به ویژه سرم تأثیر می‌گذارد.

وی یادآور شد: این اولین بار نیست که سرم در کشور با کمبود مواجه می‌شود سال گذشته نیز در زمان پیک پنجم کرونا با کمبود سرم مواجه شدیم. تا زمانی که بر نسخه نویسی و عدم تجویز و مصرف دارو در کشور نظارت نشود همچنان وزارت بهداشت نمی‌تواند پیش‌بینی کامل از مصرف دارو در کشور و کمبودهای آن داشته باشد به همین دلیل در مقاطع مختلف کمبود در برخی از داروهای ساده مانند سرم به وجود می‌آید.

وی یادآور شد: درحال حاضر موضوعی که نگران کننده است کمبود سرم در بیمارستان‌ها و سرگردانی بستگان بیماران بستری برای پیدا کردن سرم است. امیدوارم سازمان غذا و دارو با وارد کردن سرم به کشور هرچه زودتر این مشکل را حل کند.

ماجرای کمبود کیت های تشخیصی آزمایشگاهی چیست؟

دکتر عبدالحسین ناصری رییس آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت، درباره کمبود «کیت‌های آزمایشگاهی» توضیح داد و گفت: مشکل کمبود کیت‌های آزمایشگاهی وارداتی بیشتر است.

آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت، گفت: یکی از دلایل کمبود تجهیزات تشخیصی آزمایشگاهی، تحریم‌های ظالمانه است که روی تأمین به موقع و کافی وسایل تشخیصی آزمایشگاه پزشکی تأثیر منفی داشته، اما این کمبود تجهیزات آزمایشگاهی فراگیر نیست.

دکتر عبدالحسین ناصری، درباره کمبود کیت‌های تشخیصی آزمایشگاهی، گفت: کمبودهایی در زمینه کیت‌های تشخیصی آزمایشگاهی به ویژه کیت‌های وارداتی در کشور وجود دارد که اداره کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو پیگیر است که این کمبودها را رفع کند.

وی با بیان اینکه بحث تامین کیت‌های آزمایشگاهی مربوط به اداره کل تجهیزات پزشکی است، افزود: در عین حال مواد اولیه کیت‌های آزمایشگاهی تولید داخلی هم از خارج از کشور تامین می‌شود. البته عمدتا کمبود در کیت‌های آزمایشگاهی وارداتی است.

ناصری گفت: یکی از دلایل کمبود تجهیزات تشخیصی آزمایشگاهی تحریم‌های ظالمانه است که روی تامین به موقع و کافی وسایل تشخیصی آزمایشگاه پزشکی تاثیر منفی داشته، اما این کمبود تجهیزات آزمایشگاهی فراگیر نیست. در عین حال اداره کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو پیگیر تامین کیت‌های تشخیصی آزمایشگاهی بوده و امیدواریم این مشکل به زودی مرتفع شود.