سرطان؛ قاتل 10میلیون نفر، در هر سال

آمارهای جهانی نشان می‌دهد که در حال حاضر بیماری سرطان سالانه در سراسر دنیا جان دستکم ۱۰ میلیون نفر را می‌گیرد و این در حالی است که یک سوم از موارد ابتلا به این بیماری، قابل پیشگیری است و یک سوم دیگر نیز در صورت تشخیص و معالجه زودهنگام، قابل درمان است.

همچنین پیش بینی می شود در صورتی که اقدامی به موقع در جهت مقابله با گسترش این بیماری صورت نگیرد به گفته متخصصان تا سال ۲۰۳۰ میلادی آمار تلفات سالانه سرطان در دنیا به ۱۳ میلیون نفر خواهد رسید.

یک مقایسه آماری نشان می دهد که در حال حاضر متوسط مرگ سالانه ۱۰ میلیون بیمار مبتلا به سرطان در جهان از مجموع تلفات سه بیماری ایدز، مالاریا و سل نیز بیشتر است.

گزارش‌ها حاکیست، شعار امسال (۲۰۲۲) روز جهانی سرطان در راستای آگاهی‌رسانی در مورد نابرابری‌ها در ارائه خدمات و امکانات درمانی سرطان در سراسر جهان انتخاب شده است.

مرگ 10میلیون نفر در سال بر اثر سرطان

سرطان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است و تقریبا 10میلیون مرگ در سال 2020 بر اثر سرطان‌های مختلف ثبت شده است. تقریبا یک مورد از هر 6 مرگ در کل دنیا بر اثر سرطان است. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی شایع‌ترین سرطان‌ها، سرطان سینه، ریه، کولون (روده بزرگ)و رکتوم (راست روده) و پروستات است.

بنابر اعلام سایت رسمی  «روز جهانی سرطان» پیش‌بینی می‌شود در صورتی که اقدامی به‌موقع برای مقابله با گسترش این بیماری صورت نگیرد، به گفته متخصصان تا سال ۲۰۳۰ میلادی آمار تلفات سالانه سرطان در دنیا به ۱۳میلیون نفر خواهد رسید. یک مقایسه آماری نشان می‌دهد که در حال حاضر متوسط مرگ سالانه ۱۰میلیون بیمار مبتلا به سرطان در جهان از مجموع تلفات سه بیماری ایدز، مالاریا و سل نیز بیشتر است.

بیشتر سرطان‌ها قابل پیشگیری و درمان هستند

سرطان یک اصطلاح عمومی برای گروه بزرگی از بیماری‌هاست که می‌توانند هر قسمتی از بدن را درگیر کنند. سایر اصطلاحات مورد استفاده تومورهای بدخیم و نئوپلاسم‌ها هستند. یکی از ویژگی‌های مشخص سرطان ایجاد سریع سلول‌های غیرطبیعی است که فراتر از مرزهای معمول خود رشد می‌کنند و سپس می‌توانند به قسمت‌های مجاور بدن حمله کرده و به سایر اندام‌ها گسترش پیدا کنند. فرآیند دوم به عنوان متاستاز شناخته می‌شود. متاستازهای گسترده علت اصلی مرگ ناشی از سرطان هستند.

حدود یک‌سوم مرگ‌ومیرهای ناشی از سرطان به دلیل مصرف دخانیات، شاخص توده بدنی بالا، مصرف الکل، مصرف کم میوه و سبزیجات و عدم‌فعالیت بدنی است. عفونت‌های سرطان‌زا، مانند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و هپاتیت، مسئول تقریبا 30درصد موارد سرطان در کشورهای با درآمد کم و متوسط ​​هستند. بسیاری از سرطان‌ها در صورت تشخیص زودهنگام و شیوهدرمانی موثر، قابل درمان هستند.

وقتی سلول طبیعی به تومور تبدیل می‌شود

سرطان از تبدیل سلول‌های طبیعی به سلول‌های تومور در یک فرآیند چند مرحله‌ای به وجود می‌آید که به طور کلی از یک ضایعه پیش‌سرطانی به یک تومور بدخیم پیشرفت می‌کند. این تغییرات نتیجه تعامل بین عوامل ژنتیکی فرد و عوامل خارجی مانند مواد سرطان‌زای شیمیایی از جمله اجزای دود تنباکو، الکل، آفلاتوکسین (یک آلاینده غذا) و آرسنیک (آلودگی آب آشامیدنی) است. سرطان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است که حدود 10میلیون مرگ را در سال 2020 به خود اختصاص داده است. شایع ترین موارد در سال 2020 (از نظر موارد جدید سرطان) عبارت بودند از:

پستان(2.26میلیون مورد)، ریه(2.21میلیون مورد)، روده بزرگ(1.93میلیون مورد)، پروستات(1.41میلیون مورد)، پوست(غیر ملانوما) (1.20میلیون مورد) و معده(1.09میلیون مورد).

شایع‌ترین علل مرگ ناشی از سرطان در سال 2020 عبارتند از: ریه(1.80میلیون مرگ)، روده بزرگ (916000مرگ‌ومیر)، کبد(830000مرگ‌ومیر)، معده(769هزار مرگ‌ومیر) و پستان(685هزار مرگ‌ومیر). شایع‌ترین سرطان‌ها در کشورهای مختلف متفاوت است. بر اساس جدیدترین آمار سازمان بهداشت جهانی هر سال تقریبا 400هزار کودک در دنیا به سرطان مبتلا می‌شوند.

عوامل به‌ وجودآورنده سرطان‌ مختلف‌اند. عوامل تاثیرگذاری مانند سن و ژنتیک از کنترل ما خارج‌ است، اما می‌توان با تغییر مثبت سبک زندگی و رژیم غذایی، خطر ابتلا به سرطان را حدود یک‌سوم کاهش داد. ترک سیگار و الکل، استفاده از ضدآفتاب، داشتن تحرک کافی، رژیم غذایی مناسب و دوری از اضافه‌وزن و چاقی، دوری از تشعشعات (اشعه ایکس و گاما، فرابنفش) و جدی گرفتن عفونت‌ها نکات مهمی‌ است که می‌توانیم برای مراقبت از سلامت خود، آنها را رعایت کنیم.