محیط زیست باز هم از بودجه جا ماند

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، باز هم سازمان حفاظت از محیط زیست، در الویت برای بودجه ‌بندی جای نگرفت و حواله شد به ردیف آخر لایحه بودجه سال بعد.

با وجود بحران‌ها و مشکلات بسیار زیاد در حوزه محیط زیست، دولت در لایحه بودجه سال آینده تنها ۲ هزار میلیارد تومان بودجه به محیط زیست تخصیص داده است که سهم هر فرد از این رقم، تنها ۲۵ هزار تومان است

این سازمان گسترده با اینکه وظایف مهمی بر عهده دارد اما همواره مورد بی مهری مسئولان مختلف قرار گرفته است؛ بی‌توجهی به سازمان محیط زیست، و عدم تامین بودجه کافی و امکانات لازم و به روز شده، بیشترین آسیب را در طی تنها یک دهه، بر محیط‌زیست کشورمان وارد کرده است؛ از آلودگی آب و هوا گرفته تا فرونشست زمین و از بین رفتن زیست‌بوم گیاهی و جانوری جنگل‌ها.  با توجه به اعداد و ارقام اختصاص یافته به حوزه محیط زیست متوجه می‌شویم، دولت همیشه رویکرد کوتا‌ه‌مدت به محیط زیست داشته است؛ امری که به این سازمان اجازه نداده با پروژ‌ه‌ها و برنامه‌های بلند مدت، در حفاظت از محیط زیست، دست بازتری داشته باشد.

 سازمان محیط زیست و زیرمجموعه‌های مغفول مانده

 بر‌اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، برای سازمان محیط زیست کشور، بودجه‌ای در حدود   ۲۱/۵۷۰/۶۹۹ میلیون ریال در نظر گرفته شده است، بدون اینکه به زیرمجموعه‌های مختلف این سازمان که شامل «برنامه پایش و مدیریت آلاینده‌های محیط زیست، برنامه حفاظت، احیاء و به‌سازی زیست بوم‌های تحت مدیریت، برنامه آموزش، توانمندسازی و ارتقای مشارکت‌های مردمی در حفظ و به‌سازی محیط زیست، برنامه پژوهش‌های علمی، فناوری است» توجهی شود. تنها با یک مقایسه‌ کوتاه در مورد بودجه این سازمان  در سال ۱۴۰۰ ،  متوجه می شویم که با توجه به مشکلات محیطی و مشکل آلودگی هوا، بحران آب و خاک، غذای ناسالم و... دولت برای سال ۱۴۰۱ فقط  ۹۳۰ میلیارد تومان بودجه محیط زیست را افزایش داده؛ یعنی فقط ۲۳ درصد افزایش، در حالی که صداوسیما افزایش بودجه‌ای ۳۸ درصدی داشته است.

 سازمان محیط ‌زیست و بودجه‌ای که دستش را می بندد!

 احسان محمدی، فعال محیط ‌زیست و مدیر مسئول پایگاه اطلاع رسانی زیست بوم رئدر همین پیوند می‌گوید:‌ «رویکرد لایحه بودجه به محیط زیست و منابع طبیعی و ارقام در نظر گرفته‌شده، رویکرد مثبتی نیست. تخریب منابع طبیعی و محیط زیستی که مدتی است شاهد آن هستیم  به دلیل رویکرد کمیته بودجه‌ای کشور به این سازمان است.» به باور این فعال حوزه محیط‌زیست «این سازمان به حدی نادیده گرفته می‎‌شود که حتی در عمل و به هنگام تخصیص، درصدی از آن بودجه ناچیزی هم که برایش اختصاص داده‌اند‎، توسط دولت کسر می‌شود. البته در سال ۱۴۰۰ توسط رایزنی‌ها و اعتراضات و پافشاری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس رقم کسر شده از بودجه این سازمان به بخش اعتبارات هزینه‌ای در ردیف بودجه سازمان حفاظت محیط زیست بازگردانده شد. یکی از مهمترین ضعف‌های بخش محیط زیست در بودجه سال آینده را «بی توجهی به ۵۰ درصد از وظایف و مسئولیت‌های قانونی نهادهای مختلف در حوزه  زیست‌بوم» می‌داند و می‌افزاید:‌ «برای نمونه قانون هوای پاک در سال ۱۳۹۶ تصویب شد اما به نظر می‌رسد آنچنان که باید اجرایی نشد. در واقع به نظر می رسد که هیچ وقت یک برنامه واقعی برای کاهش آلودگی هوا نداشتیم؛ اگر برنامه‌ای هم باشد برای اجرا به اعتبار نیاز دارد که متاسفانه به انادزه کافی تخصیص داده نمی‌شود.»

 وی خاطرنشان می‌کند:‌ «برای رفع این مشکلات، به دولت و مجلس درخواست دادیم تا برنامه کاهش آلودگی هوا در لایحه برنامه هفتم و همچنین بودجه سال ۱۴۰۱ درج شود تا بر این اساس اعتبار دستگاه‌های مرتبط با کاهش آلودگی هوا به تفکیک پیش‌بینی و تامین شود، مثلا وزارت کشور در کاهش آلودگی هوا وظایفی را دارد که برای اجرای آنها به هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که باید در این بخش دیده شود، با این روند کارها بهتر و سریع‌تر پیش خواهد رفت.»

 رقم کل بودجه سال آینده ۳ هزار و ۳۶۱ هزار میلیارد تومان است. با احتساب جمعیت ۸۵ میلیون نفری ایران، سهم هر فرد از رقم کل بودجه کشور ۴۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است.

دولت پیش‌بینی کرده ۳۱۵ هزار میلیارد تومان نفت صادر کند. سهم هر فرد از این میزان صادرات نفتی، ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است.

از طرف دیگر، سهم هر فرد از بودجه آموزش، ۲٫۲ میلیون تومان، از بودجه سالامت ۱٫۵ میلیون تومان و از بودجه رفاهی و امنیتی ۲٫۳ میلیون تومان است.