بخشندگان عمر

مرجان دهقانی/ امان از کینه ها و کدورت هایی که یک جا تلنبار می شود و ناگهان سر باز می کند. بعضی کدورت ها وقتی با انتقام همراه می شود ممکن است به بهای قربانی شدن یک انسان تمام شود. ماجرا از درگیری در یک شب سرد زمستانی شروع شد؛ در مراسم عروسی یکی از روستاهای بخش فورگ داراب. دعوایی ساده میان چند نفر در گرفت که گر چه با پا در میانی دیگران آن شب ختم به خیر شد اما شعله کینه در دل آن ها خاموش نشد و کدورت بین طرفین ادامه دار شد تا در آخرین روزهای تعطیلات نوروز که مردم به تماشا و گلگشت می رفتند، آن دو باز چشم در چشم شدند و درگیری دوباره ای بین آنان رخ داد؛ دعوا میان آن ها بالا گرفت، دعوایی که منجر به قتل یکی از طرفین درگیری شد آن هم با شلیک گلوله. اما این پایان ماجرا نبود و خون در پی خون شکل گرفت و پسر مقتول چند وقت بعد به خونخواهی پدر آتش خشمش را با شلیک یک گلوله خاموش کرد.

زد و خورد، کدورت، اختلاف قومی و قبیله ای از آفت‌‌هایی است که برخی مناطق کم و بیش با آن دست و پنجه نرم می‌ کنند و گاهی اوقات جدال و درگیری در میان دو خانواده، یک قوم را به چالش می کشد و با ادامه این اختلاف، روابط خانوادگی تیره تر شده و باعث خون‌ ریزی بیشتر می شود، این در حالی است که گذشت و بخشش تصویر بهتری از زندگی انسان ‌ها پیش چشم نمایان می کند. بخشیدن نه به آن معنی که از پایمال شدن حقی به راحتی بگذریم بلکه در عین حق‌ خواهی، زندگی تازه ای به دیگران ببخشیم تا بتوانند گذشته‌ خود را جبران نموده و زندگی جدیدی بنا کنند.

در این میان دادگستری فارس سالهاست که تلاش می کند تا بین شاکیان و متشاکیان صلح و سازش برقرار کند و گواه این امر پرونده های فراوانی است که به صلح و سازش ختم می شود. به عنوان نمونه یکی از پرونده هایی که چندی پیش در ماه محرم الحرام با همت مرکز توسعه حل اختلاف به صلح و سازش ختم شد اختلافات دو قوم بود که هر کدام یکی از اعضای خانواده یکدیگر را به قتل رسانده بودند.

رضایت در رضایت  

رئیس دادگاه عمومی بخش فورگ، در رابطه با ماجرای درگیری در این پرونده می گوید: در جامعه‌ طایفه ‌ای، یک اتفاق ساده می ‌تواند منازعه بزرگی در پی داشته باشد. ماجرا از این قرار بود که چند نفر از اعضای دو قوم در روستای سده و شاهمرز از بخش فورگ با سلاح گرم به قتل رسیدند. در اولین درگیری قاتل ۳۷ ساله با استفاده از سلاح گرم مقتول را به قتل می ‌رساند و در درگیری دوم فرزند مقتول اقدام به قتل پدر قاتل می کند که باعث بروز اختلافات بیشتر و کشمکش بین دو قوم در روستا می شود.

محمود فیروزی، در رابطه با مشکلات این پرونده برای گرفتن رضایت توضیح می دهد: از جمله مشکلات ما در این پرونده تعداد زیاد ورثه در دو طرف دعوا بود که با پیگیری های انجام شده و تلاش معتمدین، از ورثه ای که اصرار به قصاص نداشتند رضایت گرفته شد.

وی با اظهار تأسف از این که در روستا اقوام و خویشان با برخی صحبت های خود باعث تأثیر در اراده خانواده های مقتول در رضایت پرونده شدند، می گوید: طبیعی است در چنین محیط هایی برخی از حرف های احساسی بر روند صلح و سازش تأثیر می گذاشت و باعث ترغیب و پافشاری خانواده ها بر قصاص می‌شد اما با ورود افراد صاحب نفوذ و ریش سفیدان که همواره در مصالحه های قومی نقش مهمی ایفا می کنند خانواده های دو طرف درگیری به رضایت و مصالحه گرایش پیدا کردند.

وی به نکته قانونی نیز اشاره کرد و گفت: در این پرونده و برخی پرونده های مشابه برخی افراد که قانونی جزء ورثه و اولیاء دم محسوب نمی شوند به موضوع وارد می شوند که همین امر یکی از چالش هایی است که بعضاً روند به سازش رساندن پرونده ها را طولانی می کند که در این پرونده نیز گرچه با این چالش مواجه بودیم اما به لطف صحبت های اعضای شورای حل اختلاف این موضوع حل و فصل شد.

فیروزی درباره قتل دوم و انتقامی که پسر جوان گرفت با بیان این که متهم در تحقیقات پلیس صراحتاً به تیراندازی منجر به قتل اعتراف کرد، توضیح می دهد: گرچه پرونده ای در این زمینه تشکیل شد اما پسر مقتول صبور نبود و نتوانست احساسات خود را کنترل کند و نتیجه را به قانون بسپارد متاسفانه او تصمیم به انتقام گرفت، دست به اسلحه برد و پدر قاتل را در خانه خودش به قتل رساند.

وی با بیان این که همین اقدام انتقام جویانه و عدم صبر و شکیبایی جهت طی شدن روند قانونی باعث پیچیدگی این پرونده شد گفت: اصولا پرونده های سنگین کیفری روند ویژه ای در چارچوب قانون طی می کند که مستلزم صبوری شکات و اولیاء دم می باشد.

رئیس دادگاه عمومی بخش فورگ می افزاید: این جوان به سادگی قاتل شد در حالی که بیشترین انگیزه اش از این اقدام را حرف و حدیث احساسی اهالی روستا بیان می کرد.

فیروزی در پایان یادآور می شود: به خاطر دعوا و قتلی که اتفاق افتاده بود تنش بین دو قوم در روستا به شدت بالا گرفته و کدورت شدیدی بین طرفین درگیری از دو قوم شکل گرفت در همین راستا با تلاش دادگاه و روحانیت مستقر در روستا و پادرمیانی سایر معتمدین و همکاری و سعه صدر وراث مقتولین به لطف خدا با رفع کدورت بین این دو قوم صلح برقرار و سازش حاصل شد.