پاسخ به بزرگترین راز : ترسناکترین ماده جهان هستی چیست؟
همه چیز از ذرات شبح مانند آغاز شد
پاسخ به یکی از بزرگترین اسرار جهان ممکن است به یکی از کوچکترین و ترسناک ترین ذرات برسد.
ماده در کیهان رایج است؛ همه چیز در اطراف ما از سیارات گرفته تا ستاره ها و حتی توله سگ ها از ماده تشکیل شدهاند. اما ماده یک طرف دیگر نیز دارد، ضد ماده. پروتونها، الکترونها و سایر ذرات، همتای ضد ماده دارند؛ پادپروتونها، پوزیترونها، و غیره.
فیزیکدانان معتقدند جهان با مقادیر مساوی ماده و پادماده ایجاد شده است. از آنجایی که همتایان ماده و پادماده در تماس از بین می روند، این نشان می دهد که جهان باید با چیزی جز انرژی تمام می شد. چیزی باید تعادل را بر هم زده باشد.
برخی از فیزیکدانان فکر می کنند که ذرات زیراتمی سبک وزن به نام نوترینو می توانند به یک پاسخ اشاره کنند. این ذرات بسیار ریز هستند و جرم آنها کمتر از یک میلیونیم الکترون است، آنها در واپاشی های رادیواکتیو و در خورشید و سایر محیط های کیهانی تولید می شوند. نوترینوها که به دلیل تمایل خود برای فرار از تشخیص شناخته شده اند، نام مستعار "ذرات روح" را به خود اختصاص داده اند. این ذرات شبح وار، که در ابتدا تصور می شد اصلا جرم ندارند، سابقه ای سالم در تولید شگفتی های علمی دارند.
اکنون محققان در حال پژوهشهای عظیمی هستند تا دریابند آیا نوترینوها می توانند به حل معمای ماده جهان کمک کنند یا خیر. محققان در آزمایشی در شهر هیدا، ژاپن در حال مطالعه نوترینوها و همتایان ضد ماده آنها، پادنوترینوها رهستند. دانشمندان بر این باورند که تفاوت در رفتار نوترینوها و پادنوترینوها ممکن است به منشأ عدم تعادل ماده-ضد ماده اشاره کند.
نوترینوها چه ذراتی هستند؟
ذرات شبح مانندی که در همه جای کیهان پخش هستند، جالب است بدانید که هم اکنون که مشغول خواندن این مطلب هستید در هر ثانیه صدها میلیارد ذره شبح مانند نوترینو بدون آنکه متوجه شوید در حال عبور از بدن شما هستند.
اغلب این ذرات شبحگون که به ما میرسند، در واکنشهای گرما هستهای که در قلب خورشید و سایر ستارگان ایجاد شده تولید شدهاند. از آنجایی که نوترینوها برهم کنش بسیار ضعیفی با سایر ذرات ماده دارند، بنابراین بدون هیچ مانعی از میان ذرات دیگر عبور می کنند. بعنوان مثال این نوترینوها از قلب ستاره ها به تمامی جهات در پهنه کیهان گسیل میشوند و هیچ چیز جلودار آنها نیست. آنها در مسیر حرکت خود به سیاره ما میرسند، از یک طرف وارد کره زمین شده و به راحتی از طرف دیگر آن بیرون میروند گویی که هیچ چیز در مسیر حرکت آنها نبوده است. محاسبات نشان میدهند که حتی یک سپر فرضی سُربی به ضخامت یک سال نوری هم نمیتواند بیش از نیمی از این نوترینوها را متوقف نماید.