کوچ ابدی مرد هزار صدای دوبله

منوچهر اسماعیلی دوبلور مطرح و مرد هزار صدای ایران شب گذشته دوشنبه ۳۱ مردادماه دار فانی را وداع گفت.

مجید نقی یی مدیر دوبلاژ سیما در تایید این خبر بیان کرد: متاسفانه منوچهر اسماعیلی شب گذشته بر اثر ایست قلبی در منزل خود دار فانی را وداع گفت.

وی در جزییاتی درباره تشییع پیکر این هنرمند عرصه دوبله تصریح کرد: ایشان چند روزی در بیمارستان بستری بود با این حال به منزل آمده بود و شب گذشته ۳۱ مرداد بر اثر ایست قلبی درگذشت.

به گفته مدیر امور دوبلاژ سیما احتمال دارد محل خاکسپاری این دوبلور فقید در بهشت سکینه کرج باشد.

منوچهر اسماعیلی دوبله فیلم‌های بیشماری را بر عهده داشته است و همچنین مدیر دوبلاژ آثار مختلفی بوده است.

او به صحبت کردن به جای چند شخصیت در یک فیلم با صداهای متنوع و تیپ گویی (صحبت با صداهای مختلف) شهرت دارد. در سریال «هزاردستان اسماعیلی همزمان به جای شعبان (محمدعلی کشاورز)، رضا تفنگچی (جمشید مشایخی)، هزاردستان (عزت‌الله انتظامی) و جمشید لایق صحبت کرد.

منوچهر اسماعیلی صداپیشگی در آثار سینمایی بسیاری را هم در کارنامه حرفه‌ای خود داشت. او به جای آنتونی کوئین در نقش حمزه در فیلم محمد رسول‌الله (ص) صحبت کرده بود.

اسماعیلی همچنین دوبله بازیگران مطرحی چون استیو مک کوئین، همفری بوگارت، چارلتون هستون و کرک داگلاس را در کارنامه داشت.

از میان بازیگران مطرح سینمای ایران هم که او دوبله نقش‌هایشان را برعهده داشته می‌توان به گویندگی به جای بهروز وثوقی در فیلم‌های متعددی همچون «قیصر»، «گوزن‌ها»، «داش آکل» و «رضا موتوری»، جمشید مشایخی در فیلم‌های «قیصر» و «کمال‌الملک»، داریوش ارجمند در سریال «امام علی (ع)» و فیلم «ناخدا خورشید» اشاره کرد. یکی از ماندگارترین هنرنمایی‌های اسماعیلی هم در فیلم «مادر» زنده یاد علی حاتمی بود که همزمان به جای سه بازیگر یعنی محمدعلی کشاورز، جمشید هاشم‌پور و اکبر عبدی صحبت کرده بود.

کارنامه هنری

منوچهر اسماعیلی در ۸ فروردین ۱۳۱۸ در کرمانشاه دیده به جهان گشود. کار دوبله را از سال ۱۳۳۶ با رُل گویی در نقش‌های کوتاه یا دوم و سوم آغاز کرد و از سال ۱۳۴۲ مدیریت دوبله بسیاری از فیلم‌های بزرگ جهان را بر عهده داشت.

در سال ۱۳۳۸ در فیلم دروازه‌های پاریس با مدیریت دوبلاژ علی کسمایی درخشید و اوج کارش را در دوبله فیلم «بن هور» به مدیریت دوبلاژ احمد رسول‌زاده در سال ۱۳۴۱ تجربه کرد. گویندگی در فیلم «رسالت» به جای آنتونی کوئین (حمزه) و فیلم «پاپیون» به جای استیو مک‌کوئین در زمره کارهای وی هستند.

اسماعیلی به صحبت کردن به جای چند شخصیت در یک فیلم با صداهای متنوع و تیپ گویی (صحبت با صداهای مختلف) شهرت دارد. در فیلم هزاردستان به کارگردانی علی حاتمی، اسماعیلی به جای شعبان (محمدعلی کشاورز)، به جای رضا تفنگچی (جمشید مشایخی) و هزاردستان (عزت‌الله انتظامی) و جمشید لایق صحبت کرد.

منوچهر اسماعیلی در طول این سال ها، مدیریت ارشد دوبلاژ بیش از ۲۰۰ فیلم سینمایی، تلویزیونی و سریالی و همچنین برنامه های رادیویی را انجام داده است. از دیگر رِل‌های خارجی به یادماندنی او می‌توان به «دروازه های پاریس» به جای پیر براسور، «انتقام جویان»، «بابا لنگ دراز»،  «مرد هزار چهره»، «یوزپلنگ»، «قانون»، «سمندر»، «شیوع» و ...اشاره داشت.

و اما آثار ایرانی که اسماعیلی در آن ها نقش گفته و یا مدیر دوبلاژی شان را برعهده داشته، می توان به «خاک»، «قیصر»، «هزاردستان»، «پهلوانان نمی میرند»، «دزد عروسک ها»، «دایی جان ناپلئون»، «حسن کچل»، «ناخدا خورشید»، «امام علی(ع)»، «مادر»، «دکل»، «کاراگاه» و «بایکوت» اشاره داشت.

ماندگارترین نقش‌ها

صبح تلخی است که آدم باید با خبر درگذشت استاد منوچهر اسماعیلی مواجه شود. دوبلور بی نظیری که برای دهه های متوالی، با حنجره جادویی خود ما را هزار جا برد. او در هر نقشی درخشید و به هر تصویری، صدایی بخشید. هرکسی از او، خاطره ای دارد. یکی با صدای منحصر به فردش روی چهره پیتر فالک، یکی با هیث لجر یا جوکر در شوالیه تاریکی، یکی هم با نشستن صدایش روی چهره ژرار دپاردیو. یکی عاشق بن هور بود و یکی عاشق هزاردستان.

عاشقان فیلم فارسی را از یاد نبریم. او جای بهروز وثوقی حرف زد، جای بیک ایمانوردی ترانه خواند و در بسیاری از فیلم های سینمای قبل از انقلاب رل اصلی را دوبله کرد. بعد از انقلاب هم، بعد از یک دهه کم لطفی دوباره آرام آرام به کار برگشت. در هزاردستان جای پنج نفر و در مادر جای سه شخصیت اصلی صحبت کرد. او بجای آنتونی کوئین در نقش حمزه در فیلم محمد رسول‌الله صحبت کرد. ارتش تک نفره‌ای بود. صدایت همیشه برای ما خواهد ماند عالی جناب اسماعیلی.

واکنش‌ها به درگذشت استاد اسماعیلی

هومن حاجی‌عبداللهی، بازیگر و صداپیشه ایرانی نوشت: دوبله ی ایران مرد از بس که صدا ندارد… عالیجناب منوچهر اسماعیلی روحتان شاد. چقدر خوشحالم در زمانی در این دنیا زندگی کرده ام که یکبار کنار شما نقش گفتم.

نیما حسنی‌نسب، منتقد سینما: در حسرت و دریغِ خاموشی یک صدای ملکوتی با یک دنیا خاطره و شکوه ‌و صلابت؛ منوچهر اسماعیلی هم ساکت شد.

کاربری به نام «مهدی»: چه شخصیت هایی چه استعدادهایی چه تفکرات و ایده هایی مه حالا دارن یکی یکی میرن و دست فرهنگ و هنر مارو تو این وانفسای پریشانی خالی میذارن. روحش شاد و یادش جاودان.

مترونوم: بدرود حمزه ، زامپانو، بیک ایمانوردی، قیصر ، آقاحکمتی رگبار، مجید ظروفچی ، رضا تفنگچی، شعبون استخونی، غلامرضای مادر .بدرود عالیجناب …