تاکید رئیس قوه قضائیه؛ ضرورت برخورد محترمانه با خانواده متهمان و زندانیان
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای در جمع مسئولان و کارکنان دادسرای شهید مقدس – جرایم امنیتی پایتخت اظهار داشت: ما در فرآیند دادرسی در عین اینکه به اخذ اطلاعات و کشف جرم میپردازیم، باید به مقوله تربیت و هدایت متهم نیز نگاه ویژهای داشته باشیم؛ به طریق اولی در مورد ضابطین هم به همین شکل است و این رویکرد هدایتی و تربیتی متهمین و محکومین در ضابطین هم باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
توجه تمام و کمال به موازین شرعی و قانونی در انجام تحقیقات، بازرسیها، جلبها و بازجوییها و نظارت ویژه بر کار ضابطین در این حوزهها، از جمله تأکیدات رئیس عدلیه خطاب به مسئولان دادسراها بود.
رئیس دستگاه قضا در ادامه خطاب به مسئولان دادسرا تاکید کرد که از مسائلی نظیر عدم صورتجلسه ضابط پیرامون انجام مراحل مختلف بازرسی به سادگی عبور نکنند و چنانچه یک ضابط پس از اجازه مقام قضائی و با رعایت موازین قانونی، اقدام به بازرسی و یا ضبط اشیایی از متهم کرد و نسبت به صورتجلسه کردن آن، اقدام لازم را ترتیب نداد، موضوع را به صورت دقیق پیگیری کنند؛ چراکه عدم صورتجلسه موارد بازرسی از ناحیه ضابط زمینهساز مشکلات و فساد بوده و برای خود ضابط نیز خطرناک است.
محسنی اژهای البته به مسئولان قضائی ذیربط و مشخصاً مقامات دادسرا یادآور شد که در سیر رسیدگی به پرونده و تحقیق از متهم یا متهمین حتماً بهرهگیری از نظرات تخصصی ضابطین را مورد توجه قرار دهند.
رئیس قوه قضائیه با تاکید بر اهمیت و ضرورت جمعآوری ادلّه و اسناد ناظر بر اتهام انتسابی فرد پیش از مرحله احضار و بازداشت، افزود: باید از ضابط بخواهیم تا آنجایی که مقدور است قبل از مرحله بازرسی و جلب فرد، نسبت به جمعآوری ادله، اسناد و مدارک ناظر بر انتساب اتهام به فرد، اقدام کند و حتیالامکان نباید ابتدا فرد را بازداشت و سپس نسبت به تحصیل ادله اتهامی اقدام کرد.
وی همچنین خطاب به مسئولان دادسرا گفت: در جریان دستوراتی که خطاب به ضابطین صادر میکنید باید دقت داشته باشید که تا حتی الامکان، اطلاعات پیرامون اتهام انتسابی به فرد، قبل از بازداشت او به دست شما برسد؛ البته در برخی از موارد تحقق این امر ممکن نیست اما اهتمام شما باید آن باشد که تا حد مقدور، این مورد لحاظ شود.
نظارت بر وضعیت فرد بازداشتی و سرکشی از محل بازداشت او بدون اطلاع قبلی، توصیه دیگر قاضیالقضات خطاب به مسئولان دادسرا بود؛ رئیس عدلیه در همین رابطه تصریح کرد: قضات و بازپرسهایی که اقدام به صدور قرارهای بازداشت موقت میکنند دارای مسئولیت شرعی و قانونی هستند و باید در مدتی که فرد متهم در بازداشت به سر میبرد، بر مراحل مختلف تحقیقات از او نظارت داشته باشند بدون اطلاع قبلی از وضعیت متهم بازدید کنند و توجه کنند که در اختیار بودن متهم نزد ضابط، رافع مسئولیتهای شرعی و قانونی قاضی صادرکننده قرار نیست.
توصیه دیگری که محسنی اژهای مطرح کرد، اهمیت برخورد محترمانه و کریمانه با خانواده متهمین بود؛ قاضیالقضات در این راستا گفت: مقوله رفتار محترمانه با خانواده متهمین و زندانیان و وقت ملاقات دادن به آنها جهت دیدار با عضو خانوداهشان موضوع بسیار حائز اهمیتی است؛ باید توجه داشت که در بسیاری از موارد، خانواده فرد زندانی، هم مسیر او نیست و با راه طی شده توسط او مخالف بوده است.
رئیس قوه قضائیه همچنین با تاکید بر اینکه باید پس از بازداشت فرد، خانواده او را در جریان قرار داد، افزود: ما مسئول تفهیم اتهام به متهم هستیم اما در برخی موارد این خانواده متهم بازداشتی است که با قرار گرفتن در جریان امور میتواند به روشن شدن برخی از ابعاد پرونده یا قانع کردن عضو بازداشتی خانواده خود بواسطه نفوذ کلامی که بر او دارد، کمک کند همچنین لازم است در صورتی که متهم در خیابان و مکانی غیر از منزل مسکونی بازداشت میشود مراتب به اطلاع خانوادهاش برسد.