ادامه تخلف پتروشیمی در همسایگی تالاب شادگان  

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با اشاره به تخلف یک شرکت پتروشیمی در مجاورت تالاب بین‌المللی شادگان، گفت: شکایت علیه پتروپالایش در شهرستان شادگان به مراجع قضایی ارایه شده اما با گذشت حدود ۲ ماه، عملیات اجرایی آن هنوز متوقف نشده است.

سید محمدتقی سجادی، بیان کرد: طرح پتروپالایش ملل در شهرستان شادگان، به دلیل نداشتن قرارداد اجاره زمین، مجاز به عملیات اجرایی نیست این در حالیست که از چند ماه پیش تسطیح و خاکبرداری برای اجرای این طرح آغاز شده است.

وی با بیان اینکه علیه سرمایه‌گذار این طرح به مراجع قضایی شکایت کردیم، افزود: ما به عنوان متولی اراضی ملی، شکایت را به دادستان شادگان ارایه و توقف طرح را درخواست کردیم و او نیز دستور توقف داده است، اکنون باید بررسی کنیم چرا بعد از حدود ۲ ماه از شکایت و پیگیری و درخواست توقف، هنوز منجر به توقف فعالیت‌ها نشده است.

سجادی همچنین توضیح داد: اوایل تابستان پارسال، ۶ نقطه خوزستان برای احداث پتروپالایش در زیدون بهبهان، آغاجاری، ابوالفارس رامهرمز، دشت آزادگان، شادگان و اندیمشک مصوب شد.

وی با تشریح مراحل واگذاری زمین به طرح‌ها، اضافه کرد: برای اجرای هر طرح، سرمایه‌گذار درخواست خود را به جهاد کشاورزی ارایه می‌کند، مرحله بعدی اخذ استعلام است که یکی از آنها استعلام از منابع طبیعی است. تخصیص زمین نیز برای امور اراضی جهاد کشاورزی به صورت بی‌نام و یک ساله صادر می‌شود، که بعد از اخذ همه استعلام‌ها به قرارداد اجاره منجر خواهد شد و در صورت اتمام مهلت یک ساله، تجدید می‌شود.

سجادی ادامه داد: تخصیص زمین به امور اراضی جهاد کشاورزی برای ساخت پتروپالایش ملل، شهریور پارسال انجام شده که شهریور امسال این مهلت به اتمام رسیده است، بدون اینکه به عقد قرارداد با امور اراضی منتهی شود.

وی با اشاره به وجود تالاب شادگان در این شهرستان که جزو مناطق حفاظت شده است، گفت: یکی از مراجع استعلام پیش از اجرای پتروپالایش در این شهرستان، استعلام از سازمان حفاظت محیط زیست است که در زمان تصویب پتروپالایش ملل، محیط زیست اعلام کرد که این طرح باید ارزیابی محیط زیستی داشته باشد؛ البته این سازمان هنوز نظر صریح و قاطعی به امور اراضی جهاد کشاورزی مبنی بر موافقت یا مخالفت با این طرح اعلام نکرده است.

سجادی بیان کرد: زمین تخصیص یافته به طرح پتروپالایش ملل خارج از مناطق حفاظت شده و تالاب شادگان است و منعی برای تخصیص وجود نداشت اما تاثیر این طرح بر روی تالاب را باید سازمان محیط زیست اعلام کند و در حوزه کاری منابع طبیعی نیست.

وی ادامه داد: سرمایه‌گذار این طرح از چند ماه پیش، تسطیح و اقداماتی را در محل آغاز کرده، این در حالیست که بر اساس قانون بدون انعقاد قرارداد اجاره، سرمایه‌گذار حق تصرف زمین و عملیات اجرایی را ندارد.

سجادی توقف عملیات را یک اولویت دانست و افزود: ما به عنوان منابع طبیعی، نه به دلیل تالاب بودن محل، بلکه از باب حفاظت از اراضی ملی به موضوع ورود کردیم و این موضوع را به سرمایه‌گذار، مسوولان محلی و مقامات قضایی اعلام کردیم اما متاسفانه توجهی نشد و توجیه مسوولان محلی این بوده که ممکن است سرمایه‌گذار از ادامه کار منصرف شود.

وی اضافه کرد: بر این اساس از سرمایه‌گذار به دلیل تخلف، هم در تصرف زمین بدون داشتن قرارداد و هم به دلیل برداشت خاک به مراجع قضایی شکایت کرده و درخواست توقف عملیات را دادیم که این پرونده در حال رسیدگی است.

بر اساس این گزارش، تالاب بین‌المللی شادگان با بیش از ۵۰۰ هزار هکتار مساحت بزرگ‌ترین تالاب ثبت شده کشور است که در جنوب خوزستان در شهرستان شادگان قرار دارد. معیشت بیش از ۱۰۰ هزار نفر از مردم محلی به این تالاب وابسته است.

این تالاب به دلیل تامین نشده حقابه، فعالیت‌های صنعتی به ویژه پتروشیمی‌ها و کارخانه فولاد با چالش‌های متعددی روبه رو است.

تالاب شادگان از سال ۱۹۹۳ میلادی (۱۳۷۲) وارد فهرست قرمز تالاب‌های بین‌المللی (فهرست مونترو) شده و در صورت ادامه تخریب‌ها بیم آن می‌رود که از فهرست تالاب‌های بین المللی حذف شود.

ساخت پتروشیمی‌ها به عنوان صنایع آلاینده محیط زیست، تالاب‌ها را با خطر نابودی روبه رو می‌کند. پیش از این نیز ساخت پتروشیمی در مجاورت تالاب میانکاله واکنش کارشناسان و فعالان محیط زیست را به دنبال داشت. ساخت این مجتمع پتروشیمی اواخر اسفند ۱۴۰۰ آغاز شد ولی با اعتراضات گسترده فعالان محیط زیست، در فروردین ۱۴۰۱ به دستور رییس جمهوری به دلیل بروز مشکلات زیست‌محیطی متوقف شد.