مراقب پشههای خاکی باشید؛ سالک منتقل میکنند
یک متخصص بیماریهای عفونی میگوید: «بیماری سالک بهتازگی در اطراف تهران دیده شده است. این بیماری جزو انگلهاست و پشه خاکی در انتقال این بیماری به انسان نقش دارد. این بیماری در مناطقی دیده میشود که شرایط برای زندگی پشه خاکی فراهم باشد.»
چند وقتی است که ماجرای دیده شدن سالک در شهرهای اطراف تهران خبرساز شده است. این بیماری پوستی تا مدت زیادی فرد بیمار را درگیر کرده و او را آزار میدهد.
آمیتیس رمضانی، فوقتخصص بیماریهای پوستی با اشاره به اینکه بیماری از طریق نیش پشه آلوده به انگل منتقل میشود میگوید: «وقتی پشه آلوده، فردی را نیش بزند و انگل را در آن محل تلقیح کند، در همان محلی که انگل را تلقیح کرده ضایعه جلدی بهوجود میآید که یک حالت زخم دارد. محل نیش زده شده مقداری حالت تخریب پیدا میکند و ممکن است باعث آسیب شدید به قسمتی که ضایعه ایجادشده شود که در جاهایی مثل صورت میتواند خیلی اذیتکننده باشد.»
فوقتخصص بیماریهای عفونی با اشاره به اینکه اگر زخم سالک درمان نشود ممکن است بهبود پیدا نکند، میافزاید: «حتی وقتی روند درمان هم در پیش گرفته شود این زخم بهراحتی بهبود پیدا نمیکند؛ زیرا درمان خوبی برای این بیماری نداریم یعنی داروهای موجود نمیتواند بهطور کامل این ضایعه را برطرف کند. مطالعات زیادی در دنیا (نظیر کشورهای آمریکای جنوبی که این بیماری در آنجا زیاد است) و کشور خودمان در مورد این بیماری انجام شده است، اما هنوز ما درمان مناسبی برای آن نداریم.»
رمضانی در خصوص روش تشخیص قطعی این انگل عنوان میکند: «این انگل جزء تکیاختههاست و ما به آن دیشمانیا میگوییم که توسط نمونهبرداری که از خود ضایعه انجام میشود، قابل تشخیص قطعی است.»
وی با اشاره به اینکه این بیماری در شهرهای مختلف و حواشی تهران وجود دارد، ادامه میدهد: «از آنجا که منبع اصلی این بیماری، موش صحرایی است و از طریق ارتباط پشه کوهی ماده با آن و گزیدگی انسان ایجاد میشود در مناطقی که موش صحرایی وجود داشته باشد و پشه خاکی نباشد قابلیت انتقال به انسان ندارد. بنابراین مسأله اصلی این بیماری، پشه ناقل است که اگر وجود داشته باشد میتواند باعث انتقال بیماری به انسان شود.»
فوقتخصص بیماریهای عفونی در خصوص واگیرداربودن سالک میگوید: «این بیماری انگلی واگیردار نیست، اما پشه دوباره میتواند همین جای زخم فرد بیمار را نیش بزند و آلوده شود در غیراینصورت اصلا مسری نیست. بعد از اینکه پشه آن محل را نیش زد، یک جوشمانند و التهاب کوچکی در محل ظاهر میشود و بعد از چند روز زخمی و مرتب بزرگتر و پرخونتر میشود. بعد لبههای زخم برجسته میشود و این پروسه ممکن است ۴ تا ۶ ماه تا بهبودی کامل طول بکشد.»
رمضانی درمورد پروسه بهبودی این بیماری میافزاید: «درمان این زخم طولانی و زمانبر است و سریع خوب نمیشود. در بعضی از افراد هم با وجود اینکه اقدامات درمانی و حتی تزریقهای داخل ضایعه داریم این درمانها خیلی مؤثر نیست. در بعضی مواقع چون یک زخم باز است ممکن است عفونی و یک عفونت یا یک قارچ هم به آن اضافه شود که وضعیت زخم را وخیمتر کند. البته درصدی از افراد بهخودیخود بهبود پیدا میکنند ولی درصدی از افراد هم هستند که حتی با وجود درمان کردن، این ضایعه باقی میماند.»
وی همچنین با بیان اینکه پشه خاکی با سایر پشهها متفاوت است، عنوان میکند: «این پشه در مکانهای تاریک، مرطوب، سرد و سایهدار زندگی و در طول شب شروع به فعالیت میکند.»
فوقتخصص عفونی در خصوص نوع داروهای سالک ادامه میدهد: «یکی از داروهای مصرفی آمفوتریسین است که نوع B آن در درمان قارچ سیاه هم استفاده میشود.»